Inleiding

Tussen 1985 en 1998 - en nog enkele jaren daarna - deed ik een intensieve
‘filmstudie’ naast de technische opleidingen die ik heb gedaan. In die tijd
heb ik heel veel films gezien en die allemaal in een map en agenda’s
bijgehouden met een korte beoordeling. Tijdens mijn werkzame leven
nam dat aantal sterk af door gebrek aan tijd en ik werd ook steeds
selectiever.

Maar wanneer er bijvoorbeeld een nieuwe film van Polanski uitkomt, dan neem
ik meestal wel de moeite om naar een bioscoop te gaan. We hebben een mooie
en moderne bioscoop op een paar minuten fietsen, maar die heeft maar een
beperkte selectie op het programma. Voor ‘filmhuisfilms’ zal ik naar
Utrecht, Amsterdam of Den Haag moeten.

Van voor 1985 heb ik niks bijgehouden en is het lastig om te
achterhalen wat ik heb gezien. Ik weet nog wel dat we met de basisschool
naar filmvoorstellingen in het dorpshuis gingen. Daar zagen we onder andere
"Ik ben Joep Meloen" met André van Duin en "Billy Turf".
Tijdens mijn jeugd kwamen Laurel & Hardy veel op televisie. En Buster
Keaton en Charley Chaplin ook wel. Ik herinner me dansfilms met Fred
Astaire en Ginger Rogers, avonturenfilms met Errol Flynn en diverse
westerns. Veel klassiekers uit de jaren veertig en vijftig kwamen vaak ’s
middags op tv en ik keek daar graag naar.

De eerste grote sensatie was op twaalfjarige leeftijd met het zien van
"Once upon a time in the West". Ik begreep het verhaal niet helemaal, maar
de overweldigende beelden en muziek waren zo overdonderend! Die film is op
mijn netvlies gebrand en valt niet te overtreffen. Recente actiefilms, met
een overvloed aan spektakel, vind ik weinig aan. Die kunnen niet tippen aan
zo’n klassieker.

Uit welk decennium een film ook kwam, of het nu Duitse, Italiaanse,
Spaanse, Zweedse, Japanse, Chinese, Koreaanse, Argentijnse of Peruaanse
films waren, ik verslond alles!

Er zijn jaren geweest dat er filmreeksen op de Nederlandse televisie werden
uitgezonden van regisseurs zoals Billy Wilder of een serie films met een
acteur of actrice zoals Marilyn Monroe, anders had ik nooit zo’n
aandoenlijke film als Bus stop (1964) gezien, met een zeer kwetsbare
Monroe.

Ik keek ook veel naar buitenlandse zenders. Zo heb ik op de Duitse ZDF een
groot aantal films van Ingmar Bergman gezien, waaronder enkele van zijn
eerste - toegankelijke - relatiedrama’s in zwart-wit. Vaak werden die laat
uitgezonden, dus nam ik ze allemaal op. Ik had soms mijn handen vol om
alles te kunnen zien, want dan dreigden de VHS-banden vol te raken.

Andere reeksen waren de Meimaand Filmmaand van Veronica, vaak met
sensationele films zoals 10 (1979) en Turks Fruit (1973).
Bij de BBC is een reeks cult-films uitgezonden, waardoor ik onder andere de
eerste versie van The Wicker Man (1973) heb gezien, een bijzonder
merkwaardige film. Die cult-films waren vaak fascinerend, rebels en
onconventioneel.
Op Wikipedia staat het volgende:

Ik kan me het enthousiasme herinneren van de introducties door Alex Cox.

Vaak koos ik voor films uit het zomerprogramma van een paar kleine
bioscopen in Leeuwarden. Daarmee werd nog eenmaal de kans geboden om een
film te zien die eerder in het jaar was uitgebracht of soms nog helemaal
niet in Leeuwarden had gedraaid. Ik hield er dan van wanneer er weinig
mensen in de zaal zaten. Met warme middagen was dat ook wel vaak het geval.
Op die manier heb ik Wild at Heart (1990) en Pulp Fiction (1994) gezien.

Ik las ook veel filmboeken en had een abonnement op Skoop (met bijvoorbeeld
een analyse van de structuur van Pulp Fiction). Tot dat blad plotseling
ophield te bestaan. Ik kocht ook wel losse nummers van Skrien (met
prachtige stukken van Mart Dominicus over Franse films) en Sight & Sound.

Op een gegeven moment begon ik een aardige dvd-verzameling op te bouwen.
Inmiddels heb ik wel bijna al mijn favoriete films.


Johan (update 17 november 2021)