Zuidoost-Europa (1991)


De reis gaat via België, Luxemburg, Frankrijk, Duitsland,
Zwitserland, Italië, Griekenland, Turkije, Bulgarije,
Roemenië, Hongarije, Oostenrijk en Duitsland terug.
Ongeveer 7000 kilometer.


We leven in het tijdperk van de DVD. De videorecorder raakt
zo langzamerhand zijn prominente plaats in de huiskamer kwijt,
zoals ook de platenspeler veelal is verdwenen.
Maar wat te doen met oude videobanden van bijvoorbeeld een
reünie of vakantie, voor zover ze nog de moeite van het
bekijken waard zijn?

Aldus ben ik aan de slag gegaan met het overzetten van enkele
tapes van VHS naar DVD. Als eerste van een grote rondreis uit
1991 door Europa. De kwaliteit van de VHS-pro band blijkt nog
zeer acceptabel te zijn.
In DV-formaat kun je op een relatief eenvoudige wijze de
montage verfijnen en er geluid aan toevoegen. Zo gezegd zo
gedaan. Van de 48 minuten zijn in de montage 37 overgebleven.

Met de beelden vers op het netvlies, komen herinneringen aan
die prachtreis na bijna 14 jaar weer bovendrijven.



Zwitserland

Het eerste beeld is van de Staubach waterval in Lauterbrunnen.
Wat volgt is een excursie met een gondel en een
richeltreintje. Prachtige beelden waar een muziekje van Ernst
Mosch und seine Original Egerländer Musikanten bij past:
diepgroene dennen, bergweiden (geschikt voor parazeilers) en
bovenal het prachtige uitzicht op de Jungfrau en de
omringende sneeuwtoppen van de Eiger en Mönch.

Vervolgens tuft het campertje in een lage versnelling de
Sustenpass over. Bij de haarspeldbochtbeklimming tussen hoge
sneeuwmuren achter een Tsjechische bus aan, met onderweg aan
de rechterkant het uitzicht op een bergmeer. De afdaling
geeft een blik op een geheel ander landschap: koeien, schapen
en tussen al het groen bloeien typische bergbloemen, waar ik
de naam natuurlijk niet van weet. Edelweiss, Edelweiss.

Italië

We rijden langs Milaan richting Pisa. Mijn ouders staan voor
de beroemde toren op het gras. Moeder staat aan het overhemd
van mijn vader te pulken. Er hangen spiegels met afbeeldingen
van Gullit en Van Basten in de souvenirtentjes; zo te zien
waren dat de helden van het Italiaanse voetbal in 1991.

De toren staat onder aan een beetje in de steigers, maar dat
heeft de cameraman (meestal ondergetekende) uit beeld weten
te houden. De toren is niet toegankelijk voor het publiek.
En bij de aangrenzende 'kerk' mogen al te zomers geklede
personen niet naar binnen.

We zijn inmiddels in Rome. Midden op het verkeersplein
tegenover het café waar we iets drinken, staat een agent op
een betonblok het verkeer te regelen. Voorzien van witte
handschoentjes, een witte helm en een fluitje dat de claxons
ternauwernood kan overstemmen.
In deze 'negerij' moet je niet al te lang vertoeven wanneer
je van de rust houdt.

We wandelen door het toeristische Rome en Vaticaanstad,
autoloze straatjes met de uitermate stijlvol geklede inwoners
in de hitte van begin juli. Ik hoop dat de stad inmiddels
meer heeft gedaan aan de hondendrollen, want je moet goed
kunnen poepslalommen.

Ook de trevifontein hebben we uiteraard niet gemist. Helaas
stond er geen water in. Men was bezig om de barokke
voorstelling met Neptunes in de hoofdrol te voorzien van een
nieuw verflaagje.
Op de camping zien we voor de zoveelste keer tijdens een
reis Das rollende Hotel. De aanhanger is voorzien van kleine
slaapkooitjes: een stapeldoos van lijkkisten.

Next is Pompeii.
Napels durfden we geloof ik niet aan. We hadden ook al een
overvol programma. Pompeii is een aanrader. Bijzonder intact
gebleven: de hoogliggende zebrapaden, mooi in mozaïek
betegelde Romeinse badhuizen en veel zuilen.

In Brindisi kunnen we eerder dan bedoeld met de boot naar
Griekenland. Om de wachttijd te overbruggen, brengen we een
paar uur aan de kust door. Tussen de rotsen 'spelen' krabben
van verschillende groottes met elkaar in het zeewater.
Ondanks een grijze hemel verbranden we her en der. Au! Au!

Griekenland

In Griekenland hebben we een rustieke camping aan zee. De
camper heeft een mooi schaduwrijk plekje. Aan de rand is een
muurtje met daarop een lange rij lege bierflesjes. Hier
blijven we een paar dagen.

De volgende trekpleister op de route is Delfi, met het
beroemde Orakel. Voor het ruïnestadje zijn nog enkele pittige
haarspeldbochten en een aardige camping met zwembad, vanwaar
je een prachtig uitzicht over de vallei hebt.

In Delfi zelf mogen geen video-opnamen worden gemaakt, maar
de camera doet zijn werk prima door hem al draaiend voor de
buik te hangen. Je hebt er ook een stadion om een beetje een
indruk van het Olympische geschiedeniskarakter van dit land
te krijgen.

De provinciale wegen in Griekenland, waar wij over reden,
waren omgeven door veel zwerfafval en het verkeer houdt zich
er lang niet altijd aan de regels. Het valt ons op dat er
regelmatig kruisjes langs de weg staan. Geen goed teken.

Volgende stop is Athene. De stad is voorspelbaar heet. We
bekijken aan het einde van de middag de Akropolis, met de
beroemde Dorische tempel Pantheon. Groots!

Terug van een busavontuur vanaf de camping weten we op een
gegeven moment niet meer waar we moeten uitstappen.
De chauffeur is weinig behulpzaam. Uiteindelijk blijven we
te lang zitten, om te eindigen in een woonwijk alwaar we een
kwartiertje stilstaan voor de bus zijn route terug hervat.

Turkije

We varen met een zeer moderne boot van Minoan lines van
Piraeus naar Kusadasi in Turkije. Op het laatste moment
moeten we nog ergens bij een obscuur kantoortje een stempel
halen voor in het paspoort. Het sierstukje van de uitlaat
schuift eraf wanneer de Ford Transit de laadklep oprijdt.

In Turkije verliezen we veel tijd door in een rij te wachten
voor de paspoortcontrole. Men is wel zo vriendelijk geweest
om een langgerekt afdak neer te zetten voor de rij
wachtenden.
Kusadasi geeft je de indruk in een andere wereld te zijn
beland: veel van die grote Amerikaanse sleeën uit de jaren
'60 en '70.


De havenweg in Efeze kun je nog steeds een heel eind aflopen. Hij leidt al
eeuwen niet meer naar een haven, want de kustlijn is inmiddels vele
kilometers opgeschoven. Efeze was tot in de vierde eeuw na Christus een van
de belangrijkste handelscentra van de wereld. Met het langzaam dichtslibben
van de haven kwam daar een einde aan.


Misschien is Efeze nog wel indrukwekkender dan alle eerder
genoemde oudheidkundige paradijzen. Ook hier is het wederom
erg heet, zodat we vaak schaduwplekjes opzoeken.
Opvallend zijn de schitterende Tempel van Artimis, een
grandioos gebouw waarvan opmerkelijk genoeg de gevel nog
behoorlijk intact is (of gerestaureerd), en een ingenieus
Romeins toiletgebouw waar je gezellig samen de grote en
kleine boodschap kon doen. Een groepje Amerikaanse toeristen
demonstreert enkele handelingen; er ontstaat enige hilariteit.


Tijdens de Turks-Griekse oorlog werd zeventig procent van de Izmir (Smyrna)
in de as gelegd. Vele Griekse burgers kwamen om het leven of sloegen op de
vlucht. Op 30 januari 1923 werd het Verdrag van Lausanne getekend door de
Griekse premier Venizelos en de Turkse leider Mustafa Kemal, de latere
Atatürk. Het mondde uit in een bevolkingsuitwisseling waarbij anderhalf
miljoen Griekse christenen de nieuwe Turkse republiek dienden te verlaten
om een heenkomen te zoeken in Griekenland en een half miljoen
Turkssprekende moslims gedwongen werden zich te vestigen in Turkije.


We rijden door naar Troje. Je kunt er in een houten paard
klimmen, voor de rest is er weinig te beleven. Enfin, we
rijden door naar Bulgarije.

Bulgarije

Sofia is een redelijk nette hoofdstad. De straatjochies
vertrouwen we niet: pas op voor zakkenrollers.
De grensovergang tussen Bulgarije en Roemenië is rampzalig.
Een en al luiheid en corruptie. Een paar kilometer voor de
grenspost mag je een paar zwaarbewapende grenssoldaten aan
de oever van Donau blij maken met coca cola, aangezien we
geen sigaretten hebben. (De Donau vormt voor een groot deel
de grens tussen beide landen.)

Uiteindelijk duurt het 7 uur alvorens we de grens zijn
gepasseerd . Een Belgische vrachtwagen van Artsen Zonder
Grenzen deed een verwoede poging om versneld door te komen,
want voor vrachtverkeer is deze grensovergang al helemaal
geen pretje.

Roemenië

Bij de grenspost van Bulgarije probeert een douanebeambte
ons nog 100 D-mark af te troggelen. Daar trappen we niet in.
Boekasrest maakt geen goede indruk op ons. Door de stad
geleid, zie je veel vies grauwe flats, oude vrouwtjes met
hoofddoekjes die de straat vegen en vrachtwagens die
asociaal inhalen, met als gevolg dat er veel stof en zand
opwaait. In deze treurige bedoening hebben we niks te zoeken.

Op veel plekken in Bulgarije en Roemenië lijkt het net alsof
je 50 jaar terug in de tijd bent gegaan. De primitieve manier
van leven heeft zo z'n charmes: zigeuners en boertjes met
paard en wagen sieren het landschap.

Hongarije

In Hongarije komen we weer in een enigszins Westerse
omgeving. De toiletten op de camping zijn tamelijk schoon (en
niet zoals in de voorgaande twee landen voor het grootste deel
kapot) en het eten is nagenoeg van Duitse kwaliteit (voor een
zacht prijsje).

In Boedapest gaan we met een taxi naar de Citadel. Het eten
in het centrum is voortreffelijk: vlees met een sausje en een
frisse salade. In Wenen kamperen we. Het regent er helaas.
Geen weer om de stad te bezoeken.

Na nog een overnachting in Duitsland mag de camper na vier
weken weer op haar vertrouwde plekje in de voormalige
hooiberg staan.

Johan