Zuid-Italië & Sicilië 2015


De plannen voor een reis naar Zuid-Italië inclusief Sicilië ontstonden
na het lezen van enkele boeken bij de voorbereiding van de reis in 2006
naar Toscane en Umbrië. In de zomer van 2008 had ik al een aardig plan
uitgewerkt. Oorspronkelijk wilde ik met eigen auto en dan ook nog een
paar plekken in Toscane bezoeken waar Cora en ik in 2006 niet aan toe
waren gekomen. Maar momenteel hebben we geen auto en voor zo’n reis is
drie weken eigenlijk wel het minimum. Vandaar het plan om te vliegen en
er twee weken voor uit te trekken.

De wens om in september naar Berlijn en Praag te gaan heeft het plan
echter nog meer ingekort. Alleen al voor Sicilië is een week krap.
En nu willen we nota bene Sicilië en Zuid-Italië in negen dagen verkennen.
Dat houdt in dat er een striktere selectie nodig was.

Ik ben uitgekomen op vliegen naar Catania voor Oost-Sicilië en dan
een lange reisdag naar Matera in Zuid-Italië voor de Sassi di Matera, met
in de buurt Trulli van Alberobello en daarna Paestum en Pompeï bij Napels.
Paestum is een goed alternatief voor de tempels bij Agrigento, Selinunte en
Segesta in het westen van Sicilië. Al komen we daar misschien ooit nog een
keer voor terug, want het voelt wel als een gemis om maar een deel van het
Sicilië te bezoeken.

De keuze om in Catania te beginnen en Napels te eindigen heeft ook te
maken met de vliegtijden van Transavia. Andersom zou betekenen dat we
een erg vroege vlucht zouden hebben.

Na goede ervaringen in enkele Europese steden en de reis door Zuid-
Frankrijk, hebben we weer appartementen via Airbnb geboekt. Daarnaast
is het een goed voorbereide reis, waar ik enkele weken mee bezig ben
geweest.


Zaterdag 31 oktober. Aan het begin van de avond vliegen we naar
Catania op Sicilië. Opmerkelijk weinig passagiers in het toestel van
Transavia. Het merendeel van de vlucht kan ik lichtjes op aarde zien.
Vermoedelijk ook van Sardinië. Maar op het einde van de route is
bewolking. De weersvoorspellingen voor Sicilië zijn ook verre van
goed voor dit weekend.

De piloot zegt dat we misschien wat rondjes moeten maken om te wachten
op beter weer. Het vliegveld van Catania ligt namelijk in een baai.
Wanneer we door de wolken dalen begint de turbulentie. Op een gegeven
moment tril ik nog meer dan het toestel. De motor maakt extra herrie
wanneer we door een wolk trekken.
Ik kalmeer langzaam wanneer er lichtjes van Catania te zien zijn. Dan
moet de piloot de landingsbaan ook kunnen zien, is mijn gedachte.
En de landing valt uiteindelijk reuze mee.

Catania

Het is een ouder en klein vliegveld. Voor de terminal staat een stukje
naar links een Alibus, de shuttlebus die naar het centrum gaat. Voor 4
euro per persoon.





per persoon. Sommige straten staan helemaal blank. De bus gaat in ver-
gelijking met personenauto makkelijker door de rivierstraten, maar op
een gegeven moment loopt er binnen zelfs water over de vloer.
We verlaten de bus bij het treinstation, steken over en zoeken een zij-
straatje waar onze Airbnb zit. Twee jonge mannen vertellen over de
kamer en het ontbijt in het Engels met een paar woorden Italiaans.
We hebben de Bellini-kamer met een ruime slaapkamer met balkon, tussen-
kamer met nog een bed en een prima badkamer.

Zondag 1 november. Vanaf het balkon verken ik de straat die langs de
kade loopt, waar het spoor ook langs is gesitueerd. De tante van één
van de mannen verzorgt het ontbijt. We krijgen jamcroissantjes, koek-
jes, meloen, appel en thee. Het is inmiddels zonnig op het balkon.
Maar net wanneer Weiwei haar nageltjes oranje heeft gelakt en we op
het punt staan om naar buiten te gaan, begint het flink te regenen.
De straat staat al snel weer blank. Ons plan om naar Syracuse en
Ortigia te gaan is hiermee van de baan. Helaas, want in Ortigia
schijn je je te kunnen "verbazen over de schoonheid van kerken en
paleizen in barokke, gotieke en Normandische stijl".

Wanneer het opklaart gaan we naar buiten, om in ieder geval Catania
te verkennen. We doen een ronde, rechtsom. We moeten een paar keer
schuilen voor de regen en hebben de paraplu zeker nodig. Er is veel
verval in de stad. Er lopen opvallen veel Afrikaanse mannen rond.

We zoeken uiteraard het Bellini theater op, passeren het Palazzo
Biscari en het centrale plein met de Duomo de Cattedrale di Sant'
Agata en de Fontana dell’Elefante, het symbool van de stad.
Ze hebben hier zelfs een toeristisch treintje, dat had ik niet ver-
wacht. Bij een café op een hoek zien we gewijde gebakjes minne di
Sant'Agata, de borsten van de heilige Agatha.

In een zijstraatje van het plein eten we Kebab bij een man uit
Bangladesh (2 keer 5 euro). Hij is vriendelijk. We zullen ontdekken
dat er ook veel restaurants zijn met een oorsprong in Sri Lanka.
We lopen verder langs het Griekse theater en de Via Crociferi met
mooie architectuur en bezoeken daar een kerk met merkwaardige poppen.
Een stukje verder naar het westen komen we uit bij een universiteits-
gebouw aan Piazza Dante Alighieri. Daar lopen we door een tuin.
Via Etnea leidt ons naar het Piazza Stesicoro. Dit is een moderner
gebied met winkels. We lopen binnendoor terug naar het appartement,
maar moeten eerst nogmaals schuilen.

Op onze kamer lezen we en drinken thee. Weiwei heeft een Chinees
restaurant uitgezocht voor het avondeten, maar daar staat Sri Lanka
op de gevel en daar heeft ze geen trek in. We lopen terug naar het
station en vinden daar een vrij nieuw uitziend restaurant waar ze
pizza en patat hebben (9 euro). In ons gebouw blijkt ook een ouder
Chinees echtpaar te wonen. Misschien uit Hong Kong of emigranten,
want hun Engels is goed.

's Avonds lees ik het verhaal voor over de heilige Agatha:
"Een Romeinse gouverneur, een zeker Quintianus, hoorde op een dag
een meisjes zingen. Het meisje zong haar gebed met een stem die zo
lieflijk was dat hij erdoor ontroerd raakte en zijn hart sneller
begon te kloppen. Agatha, dat lieve, zachte meisje, uit een
rechtschapen en godvrezende familie, beroofde hem van zijn rust en
hield hem 's nachts uit de slaap. Hij stuurde soldaten naar de kerk
om haar te arresteren. Ze wilde Jezus' bruid worden en niemand kon
haar daarvan afbrengen. Haar verlegen, maagdelijke houding wond de
consul op. Hoe meer ze zich terugtrok, des te meer roerde de zwarte
kant in zijn binnenste. Haar weigering was een klap in zijn gezicht
en duivelse machten namen bezit van hem. Hij liet haar opsluiten in
een bordeel. Koppig weigerde ze mee te gaan met de mannen.
De liefde was omgeslagen in een diepe haat. Om zijn baas tevreden
te stellen, leefde de beul zich op Agatha uit. In de rechtszaal was
de spanning te snijden. Blind van woede vonniste Quintianus: "Ruk
haar borsten eraf!" Een ogenblik later lagen haar twee witte, ronde
borstjes op een zilveren bord. Waarna ze haar met haar minne in de
cel smeten. Ze bad tot God. Een stem riep haar en uit het niets
verscheen niemand minder dan de heilige Petrus. Hij hief zijn hand,
zegende haar en haar borsten zaten weer op hun plek - stevig en
mooi. Hij kuste haar voorhoofd en liet haar volledig genezen achter.
De Etna spuwde de volgende dag gloeiende magma en een aardbeving deed
Quintanus en de beul bedolven onder een hoop stenen."
(Samengevat uit: Het verhaal van de minne door Giuseppina Torregrossa.)

Maandag 2 november. Weer een heerlijk ontbijt met vers gebakken cake.
Wanneer we onze kamer verlaten, is er al een echtpaar met een dochter
om die in te nemen. We zoeken de busstop voor de Alibus op. Er is een
bordje waar we in eerste instantie aan voorbij lopen. Maar al snel
staan er meer mensen die de bus willen nemen. Er zit ook een Nederlands
sprekend gezin in.

Op het vliegveld lopen we naar een gebouwtje op het parkeerterrein waar
autoverhuur zit voor onze huurauto. Een oudere man met een grappig
accent regelt de administratieve zaken. Ik ben altijd wat wantrouwig,
maar zo te zien bedondert hij ons niet. Hij is zelfs zeer vriendelijk.
We krijgen een donkergrijze Citroën DS3 met een wit dak mee.
Een moderne diesel. Voor de verandering heb ik een auto met navigatie
gekozen, omdat dit deel van Italië geheel nieuw voor mij is en we ook
een paar keer Airbnb-adressen moeten opzoeken. Voor het gemak dus.

We kunnen die alvast gebruiken om naar een dichtstbijzijnde Lidl bij
Misterbianco te rijden. Wanneer we het terrein van de supermarkt ver-
laten, staan er twee hoertjes onder een paraplu te wachten op klanten.
Zouden ze Albanees zijn? "Gekidnapt, hier als meisjes heengebracht en
op straat aangeboden tot ze opgebruikt of doodgaan. Sommigen zijn door
hun familie verkocht. Het is dikke handel, ze werken samen met de
maffia."

Ons doel van vandaag is de Romeinse villa Romana del Casale. We nemen
de snelweg richting Palermo. Een goede weg. Dan een afslag de bergen
in. In eerste instantie met veel drassige modder. En op de bergpas
mist. Bij Piazza Armerina nemen we de noordelijke afrit. De bordjes en
navigatie leiden ons door het centrum en vervolgens een kronkelig
bergweggetje onder de provinciale weg door.

Villa Romana del Casale

De route naar de villa staat goed aangegeven. Op het parkeerterrein
lunchen we eerst in de auto. De entree is tien euro per persoon. Eerst
lopen we rechts rondom de villa. Achteraan zijn de mozaïeken niet
overdekt. De rest is dat wel. Er is een constructie over de mozaïek-
vloeren aangelegd. Met trappen en balustrades. Volgens Weiwei het
geld waard!


(met regendruppels)

"Ruim drieënhalve vierkante kilometer mozaïeken die zoveel onthullen
over het leven van de Romeinse aristocratie in de derde eeuw n.C.
Een onmetelijk rijke man, mogelijk keizer Maximilianus zelf, heeft de
villa in dit gebied laten bouwen, naar alle waarschijnlijkheid vanwege
de verscheidenheid aan wild dat het de jager bood.
Deze Romeinse patriciërs dineren, jagen, vissen, vieren godsdienstige
feesten, racen in strijdwagen, doden hun vijanden en bedrijven de
liefde. Hun kinderen imiteren hen zoveel als ze kunnen, door op
kleine dieren te jagen en zelfs door in kleine strijdwagens te rijden,
die door grote vogels worden getrokken. Met juwelen behangen prinses-
sen. En tien lange, slanke dames in bikini. Er is vastgesteld dat het
atletes zijn geweest.
Wat in het oog loopt, is het realisme van deze taferelen. De ogen van
kinderen puilen uit van paniek, lijden is nooit overtuigender
afgebeeld dan op het gezicht van een reus die getroffen is door een
pijl." (Uit: Op Sicilië van Norman Lewis.)

Voor het parkeren moeten we 3 euro betalen en de maffia heeft ook
een mannetje bij de toiletten gestald voor vijftig cent per persoon.
Al is dat misschien iets overdreven voor meesters in de kunst van uit-
buiting en zelfverrijking. Sicilië is na Calabrië het meest verarmde
gebied van het land is en ook bijna het armst van Europa.

Het begint schemerig te worden wanneer we even ten noorden van Catania
ons adres voor de nacht opzoeken. Het laatste stukje autosnelweg
kost 1 euro 10 aan tol. De navigatie laat het afweten, maar Weiwei heeft
GoogleMaps op haar iPhone. We logeren bij een Australisch-Italiaanse
vrouw en slapen in de kamer van een afgestudeerde zoon. De enthousiaste
Patrizia heet ons welkom met snacks: olijven, warme baksels, chips en
wijn die we moeten afslaan want we drinken geen alcohol.





Smile... it's a house rule!, stond bij de beschrijving van het appartement.

Ze vertelt druk over de Italiaanse politiek: links in het noorden en
rechts in het zuiden. De achteruitgang van Sicilië en veel winkels in
het centrum van Catania die sluiten. Haar zonen wonen en werken in Sydney,
Australië. Eerst de oudste zoon, vervolgens is de andere hem achterna
gekomen. Airbnb is voor haar een uitkomst, anders is het huis zo stil.
Ze is namelijk gescheiden.

Dinsdag 3 november. Ik open de gordijnen en wil het raam openen om de
kamer te luchten. Als eerste word ik verrast door een besneeuwde Etna
en blauwe hemel! Weiwei moet eerst zien, dan geloven. Aan de oostkant
van het huis is het warm door de zon die zelfs in dit jaargetijde nog
krachtig is. We krijgen een speciaal ontbijt voorgeschoteld met
kersentaart, brood met gesmolten Siciliaanse caciocavallo kaas en
vers geperste sap.

Patrizia gaat naar haar moeder. Wij vertrekken bijna gelijktijdig.
We hebben de langste rit van de reis voor de boeg. Al snel zitten we
op een fraaie autosnelweg die langs de oostkust en het beroemde
Taormina loopt. Voor dit stuk betalen we 2 euro 60 aan tol.

Straat van Messina

Bij Messina vertrouw ik op de navigatie, die ons naar de veerboot
brengt. Het laatste stukje naar de haven is flink wat gekronkel.
De overtocht van minder dan een half uur kost 38 euro. In de rij voor
de boot laat Weiwei zich overhalen door een oudere man om voor 3 euro
een kleedje te kopen.





Aan boord kunnen we naar de wc en op het dek genieten van het mooie
weer. Aan de overkant volgt het vasteland van Italië. De voet van de
laars.

Dit is het dun bevolkte Calabrië: "Het harde leven heeft veel
Calabriërs ertoe gebracht te emigreren, vooral naar de Verenigde
Staten. Noordelingen menen dat zuiderlingen arm blijven als gevolg
van hun eigen luiheid en van hun afhankelijkheid van een machtige
maffia. Veel Noord-Italianen bezien iedereen ten zuiden van Rome
met dezelfde verachting als blanke Amerikanen heel lang de zwarte
bevolking bejegenden. Het leukste verhaal was hoe mijn vader naar
Italië kwam in de veronderstelling dat hij Italiaans sprak en
stomverbaasd was toen ten noorden van Napels niemand hem bleek te
verstaan!" (Aldus Mark Rotella, kleinzoon van een immigrant.)

We zitten al snel op weer een autosnelweg richting het noorden.
Dit keer geen tol, wel enkele tunnels en heel vaak borden die weer
een andere snelheid aangeven. Veel Italianen trekken zich daar
niks van aan. Bij Cosenza verlaten we de weg en lunchen op een
groot parkeerterrein bij een Carrefour. Het blijft zonnig en het
is lekker warm.

Na Cosenza blijven we een tijdje richting Salerno rijden, nemen dan
een afslag naar het oosten, richting Sibari, naar de kust. De weg
wordt vernieuwd. De navigatie is even in de war. Langs de kust
richting het noorden zien we voor het eerst een bemande snelheids-
controle. We stoppen kort bij een kasteeltje. Om de benen te strekken
en wat te drinken.

Matera

Kort voor vijven, nog voor het donker, rijden we Matera binnen.
We moeten even wachten op Simona. Ze laat ons het appartement zien.
Prachtig ingericht en voorzien van veel informatie over Matera en
omgeving. We koken en na de voorbereiding voor morgen kijken we
even televisie. Naar Max Gazze op MTV Italia en op een kinderkanaal
ontdekken we Masha en de Beer. Vermakelijk! De komende avonden
zorgen dat we rond deze tijd weer de televisie aan hebben.

Woensdag 4 november. Het ontbijt is wederom inbegrepen. Dan gaan we
met de auto naar de andere kant van de kloof voor het uitzicht op
het oude Matera. We rijden door het centrum van de stad naar het



westen en dan een stukje naar het oosten tot de afslag naar Chiese
Rupestri waar we een smalle weg volgen tot de belvedère in het
Parco della Murgia, officieel: Parco Regionale Archeologico Storico
Naturale delle Chiese Rupestri de Materano. We wandelen eerst op
de bonnefooi en vinden twee rotskerken van Sassi di Matera.
We genieten van het beroemde zicht op Matera. In een andere grot
ontmoeten we twee fotograven die toestemming vragen om ons als
silhouetten te gebruiken.





Daarna rijden we een stukje buiten de stad naar een Ipercoop voor
inkopen. Weiwei kiest garnalen en zalm voor vanavond. We lunchen in
het appartement en doen een dutje.
Dan wandelen we door Via Casalnuovo naar het oude centrum van Matera.
Op loopafstand van ons appartement. Matera bestaat uit twee wijken:
sasso Barisano in het noorden en sasso Caveorso in het zuiden. Met
behulp van een gedetailleerde plattegrond komen we via paden, trappen
langs grotwoningen en kerken. We bezoeken de Chiesa di San Pietro
Caveoso.







Langs een filmmuseumpje lopen we omhoog. De kathedraal aan het
Piazza Duomo staat in de steigers. We dalen af naar een winkeltje
waar een miniatuurversie van Matera is. Daar selecteren we ansicht-
kaarten (5 x 40 cent). Even verderop eindigen we op het centrale
plein Piazza Vittorio Veneto. Daar genieten we nog van de zon.
Tegen vijf uur zijn we terug in het appartement. Moe en voldaan.
De afstand viel mee. Het was een mooie wandeling en we hebben veel
fraais gezien!

Donderdag 5 november. We kunnen vandaag iets langer slapen. Aller-
eerst gaan we naar het postkantoor, op slechts een paar honderd
meter in een straatje achteraf. Vier postzegels voor een euro per
stuk.

Alberobello

Dan rijden we via Laterza naar Alberobello. Daar parkeren we van
12:23 tot 14:23 voor 4 euro. Eerst picknicken we met mieren in het
trapsgewijze parkje bij de auto. 's Zomers zijn hier ook festivals
en straattheaters. Wij zijn in het rustige seizoen. Maar het weer
is perfect! Alberobello staat bekend om een hoge concentratie
Trulli: fascinerende gebouwtjes met een conisch dak waardoor ze
warm zijn in de winter en koel in de zomer. In de omgeving zijn
meer mooie stadjes, maar wij houden het vandaag bij Alberobello.



De markt zijn ze net aan het afbreken. We lopen via één van de
laatste straatjes met Trulli omhoog naar de San Antonio. Via een
commercieel straatje lopen we weer naar beneden. Overal Trulli.
Sommigen met primitieve, magische of vroeg christelijke symbolen
die in kalk op de daken geschilderd zijn ter bescherming tegen het
kwade. Een oud vrouwtje heeft sjaals en omslagdoeken te koop.
Jammer dat we niks passends vinden.

Terug naar Matera nemen we een noordelijke route die bijna net zo
lang is en gaan nog een keer naar de Ipercoop om wat inkopen voor
morgen te halen.

Vrijdag 6 november. Met pijn in mijn hart heb ik besloten om de
omweg naar het spookdorp Craco te schrappen. Het had gekund wanneer
we vanmorgen eerder waren vertrokken, maar we zouden ook langer
onderweg zijn geweest en ik wil wel graag voor het donker in Pompeï
arriveren. Erg jammer, want we zijn nu in de buurt.

Rond negen uur verlaten we Matera richting de westkust. Een route met
regelmatig korte wegwerkzaamheden en enkele dorpen en stadjes die mooi
tegen de heuvels liggen. We stoppen op een parkeerplaats langs de
autosnelweg. Het duurde even voor we die tegenkwamen. Ook in deze weg
zitten weer tunnels.

Paestum

Bij Eboli verlaten we de autosnelweg. Bij de afslag staat Paestum al
op de borden. Een vlakke route met meer bebouwing. De weg loopt zelfs
gedeeltelijk door het terrein van de opgravingen van Paestum. Voor de
auto zoek ik een plekje in de schaduw. Een jonge man spreekt me aan
om 2 euro 50 parkeergeld in ontvangst te nemen. Voor de gehele dag.
Zal wel weer een idee van de maffia zijn. We picknicken eerst bij de
auto. Anders dan de informatie die ik heb, is het alleen mogelijk om
een combi-ticket voor het museum en de ruïnes te kopen (7 euro per
persoon).

Het bijzondere aan Paestum / Poseidonia, circa 600 voor Chr. gesticht,
zijn drie vrij intacte Griekse tempels. Volgens de beschrijvingen die
ik heb gelezen, zijn ze het mooiste van alle overgebleven Griekse
tempels, inclusief die in Griekenland zelf.

De eerste tempel die we tussen de bomen zien, is de kleinste: Tempel
van Ceres, ook wel Tempel van Athena genoemd. Ongeveer 33 x 15 m.
Gebouwd rond 500 v. Chr. De andere twee tempels staan bij elkaar in
de buurt. De grootste is de Tempel van Neptunes, uit circa 450 v. Chr.
Gewijd aan Hera, ook wel Tempel van Hera II genoemd. Hera was de vrouw
van Zeus. Indrukwekkende afmetingen: 24 x 60 m. De laatste is de Tempel
van Hera, de basiliek. En tevens oudste van de drie.

We zien veel hagedissen. Overal schieten die weg zodra we in de buurt
komen. Er is een groep Italiaanse studenten, die iets minder aandacht
hebben voor wat er te zien is. Het is warm. Op teletekst las ik dat
in Nederland recordtemperaturen zijn gehaald voor deze tijd van het
jaar. De rest van de ruïnes is minder intact. Het meest bijzonder in
het museum zijn stenen grafkisten met afbeeldingen.
Er zijn restaurantjes en souvenirwinkels. Maar geen tourbussen, dus
het blijft rustig.

Ik stel voor om via een stukje langs de kust naar Pompeï te rijden.
We lopen ook even op een rustige locatie langs het strand. Er is veel
bos. Om de paar honderd meter staat een hoertje langs de weg. Niet
echt mooi en vrij veel donkere dames met overgewicht. Eenmaal op de
snelweg hebben we een stukje tol van 2 euro.

Pompeï

Dankzij de navigatie vinden we onze slaapplek in Pompeï snel.
Leo staat in de tuin te werken en geeft aan waar we kunnen parkeren.
Hij laat ons het kelderappartement zien. Waar overigens wel ramen in
zitten. We gaan eerst eten. Dan lopen we naar de indrukwekkende
Santuario della Beata Vergine del Rosario kathedraal waar net een
dienst is. En komen door enkele winkelstraten, tot we in een levendige
straat bij de oostelijke ingang van de ruïnes uitkomen. Het enige
Chinese restaurant blijkt in de buurt van ons verblijf te zitten.
Daar gaan we morgen eten.

Zaterdag 7 november. Rond de vermoedelijke datum 24 oktober 79 beeft de
aarde. Boven de Vesuvius ontstaat een zwarte rookpluim. Een
vulkaanuitbarsting verwoest Pompeï grotendeels door een vier meter dikke
laag vulkanische as en brokstukken. Er is bekend dat lang voor 79 Pompeï
ook al eens door een vulkaanuitbarsting werd getroffen en er toch opnieuw
mensen zijn gaan wonen.

Hoewel ze aardbevingen gewend waren, lijken de Pompejanen zich toch bewust
geweest van het gevaar van de vulkaan. Want de meesten van hen wisten zich
in veiligheid te brengen. Een theorie is dat stad in 62 of 63 grotendeels
werd beschadigd door een aardbeving. Het schijnt dat rijke families
tijdelijk ergens anders woonden en er vooral slaven en arbeiders om het
leven zijn gekomen.





Aangezien Pompeï groot is, proberen we op tijd te beginnen.
We starten bij de ingang aan het Piazza Anfiteatro. Het theater is
ook het eerste waar we naar binnen gaan. In het hart van het theater
is een gebouwtje met een tentoonstelling over de geschiedenis van op-
gravingen en gipsen afgietsels van slachtoffers.

De antieke stad beslaat een gebied van 66 hectare. Pompeï trekt jaar-
lijks zo'n 2,5 miljoen bezoekers. Rond de opgravingen ligt een moderner
Pompeï met ruwweg 26.000 inwoners.

Inmiddels is ongeveer 60% van de oude stad opgegraven. Vanaf 1999 wordt er
meer geconcentreerd op conservering en weinig nieuwe opgravingen gestart.
Momenteel zijn er circa twintig onderzoekteams, van zowel Italiaanse als
buitenlandse universiteiten.

We lopen uren rond om een beeld proberen te krijgen hoe de Romeinen
bijna 2000 jaar geleden leefden. Wanneer je de officiële plattegrond
hebt, dan is dit de volgorde die we aan hebben gehouden:

Oost:
60 Anfiteatro, met tentoonstelling, 12.000 toeschouwers
61 Palestra Grande, weinig tijd aan besteed
67 Casa e Thermopolium di Vetuzio Placido, een bar
53 Casa del Larario di Achille, met binnenplaats en muurschilderingen
87 Casa di Casca Longus, met binnenplaats en muurschilderingen
52 Fullonica di Stephanus, met binnenplaats en muurschilderingen

Zuid:
47 Tempio di Iside, Isis tempel, Egyptische invloed
45 Teatro Piccolo (Odeion), 1500 toeschouwers
43 Teatro Grande, 5000
48 Palestra Sannitica

Zuidwest:
6 Foro, het forum, in alle Romeinse steden een drukke plek
4 Tempio di Apollo, Apollotempel met beelden van Apollo en Diana,
afgesloten
5 Basillica, waar het economische leven zich voltrok
13 Granai del Foro, opslag van potten, kruiken en gipsafdruk van meisje
15 Terme del Foro, naast een restaurant en toiletten

Er zijn grote stenen blokken die op een zebrapad lijken. Bij het bezoek
van 1991 met mijn ouders hebben we net als nu ook foto´s gemaakt
terwijl ik via die stenen oversteek.

Noord:
17 Casa del Fauno, met beeldje op binnenplaats, de mozaïeken van een
veldslag
van Alexander de Grote zijn overgeplaatst naar het National Archeologisch
Museum in Napels.
22 Casa del Poeta Tragico, met binnenplaats en schitterende fresco's
27 Porta Ercolano e cinta muraria
30 Villa dei Misteri, in het uiterste noordwesten met de mooiste
muurschilderingen,
de taferelen beelden de inwijding van een jonge vrouw in de Dionische
mysteriën uit.
69 Arco Onorario, poort
33 Casa degli Amorini Dorati, muurschilderingen en binnentuin
70 Casa dell'Ara Massima, muurschilderingen
32 Castellum aquae, watertoevoer bij de Vesuviuspoort
36 Casa dei Vettii, een huis van twee broers, rijke handelaren, met
erotische
schilderingen zoals de vruchtbaarheidsgod Priapus die zijn fallus weegt,
helaas gesloten

Centraal:
40 Terme Stabiane, best bewaard gebleven baden, ruim van opzet
39 Lupanare, het bordeel met erotische fresco's, twee verdiepingen,
opvallend kleine kamertjes.

We hebben snacks en water bij ons en rusten af en toe. Er zijn ook
fonteintjes met drinkwater. We hebben onze tijd goed benut. Bij Porta
Marina verlaten we het terrein. Tegenwoordig bevindt de zee zich op
twee kilometer van de vindplaats.

In de buurt is een Carrefour waar we drinken en Italiaanse worst voor
thuis halen. We rusten nog even in het kelderappartement voor we naar het
Chinese restaurant gaan. Wanneer we binnen komen zit de eigenaarsfamilie te
eten. De menukaart heeft lage prijzen, maar de porties blijken ook klein te
zijn. Weiwei besluit om nog een gerecht bij te bestellen. Er zijn weinig
gasten. Het zoontje van de familie speelt later in de eetzaal.

Zondag 8 november. We moeten iets eerder opstaan om onze vlucht te
halen. Al valt dat ook weer mee.

Napels

Het duurt even voor ik ontdek dat we alleen NAP hoeven in te voeren,
want een echt adres van het vliegveld hebben we niet. De wegen zijn
rustig en al spoedig zijn we dankzij de navigatie op het kleine vlieg-
veld van Napels. Het is even zoeken waar we de auto moeten inleveren,
want eventuele bordjes zien we over het hoofd. Er is ook geen shuttle-
bus te verkennen, maar gelukkig is de terminal op loopafstand.

In de hal hebben we nog ruim de tijd. Na de controle halen we twee
flesjes water (tweemaal 1 euro 50) en een snack voor Weiwei (2 euro).
Eerst vertrekt nog een ander toestel bij de naastgelegen gate.
Het toestel van Transavia komt net binnen. De terugvlucht is aangenaam.
Het is helder. Er valt veel van Europa te zien. Alleen rondom Brussel
is veel bewolking.


We hebben 1208 kilometer gereden. Ik heb de route thuis in gedachten
wel tien keer afgelegd en weloverwogen samengesteld. Met enkele hoogte-
punten en niet alleen maar Sicilië. Daardoor is het een zeer gevarieerde
reis geworden waar we veel van hebben genoten. Italië heeft veel te
bieden en ook in november is het zuiden nog prima te doen.

Voor zover ik me kan herinneren had elke badkamer een bidet.
Weiwei vroeg zich af waar die voor gebruikt werd. Dit zegt Wikipedia:
Een bidet is een laag geïnstalleerd onderdeel van het sanitair of een
type wasbak voor het wassen van de uitwendige geslachtsorganen of de
anus. De meeste mensen die het bidet gebruiken, vegen eerst met toilet-
papier vooraleer men zich wast aan het bidet. Het woord is afkomstig
uit het Frans. Bidets komen echter ook van pas om andere delen van het
lichaam te wassen; ze zijn bijvoorbeeld erg praktisch voor het wassen
van de voeten.

Zo, weten we dat ook weer.

Het is gelukt. Alle reisverslagen van 2015 zijn voor het einde van het
jaar af. Ik hoop dat ze een beetje voldeden.

En ook volgend jaar weer mooie reizen!

Johan (30 december 2015)



Naschrift: begin november 2018 wordt het zuiden van Italie door noodweer
getroffen. Je kunt in november dus ook behoorlijk pech hebben.