Canada, Quebec & Ontario 2016
Amerika heeft altijd mijn voorkeur gehad boven Canada, daarom ben ik er
nog nooit geweest. Bij Canada denk ik in eerste instantie aan Vancouver
en de Canadese Rockies. Maar wij willen minimaal naar Toronto om JL, de
oud-huisgenote van Weiwei, op te zoeken. Die hebben we al vier jaar niet
gezien. En uiteraard de familie van de oudste broer van mijn vader, die
aan de andere kant van Toronto wonen.
Omdat Weiwei maar twee weken vrij kan krijgen, hebben we besloten om
alleen naar de provincies Quebec en Ontario te gaan en het westen voor
een volgende reis te bewaren.
Daarnaast zou ik op zich nog wel meer van het uiterste oosten willen
zien, zoals de provincies New Brunswick, Nova Scotia en Newfoundland,
omdat mijn literaire held Willem Frederik Hermans daar in de tweede helft
van 1948 bijna een half jaar was. Hij heeft zijn ervaringen in enkele
korte verhalen verwerkt. En in 2010 is er het boek Hermans in hout (zie
elders op mijn site) over verschenen.
Rond de kerstdagen heb ik al mooie ticketprijzen gezien met Air Canada,
voor net iets meer dan 500 euro. Maar Weiwei was toen nog niet zo ver
om verlof op haar werk te bespreken. Na veel moeite heeft ze het voor
elkaar gekregen om vanaf eind augustus twee weken vrij te krijgen.
Op 25 maart boek ik onze tickets bij de KLM, op dat moment de voordelig-
ste optie. Omdat KLM vermoedelijk met oude Boeings op Toronto vliegt,
kies ik voor de heenreis op Montreal en terug vanaf Toronto ook weer
via Montreal. Dan vliegen we hoogstwaarschijnlijk met een Airbus met
aan de buitenste kanten twee stoelen naast elkaar, zodat we geen
vreemde reiziger naast ons hebben.
Op 30 juni boek ik een huurauto voor tien dagen. Tot en met juni hadden
we namelijk een code voor 10% korting bij sunnycars.nl omdat we daar
eerder bij hebben gehuurd.
Het schema ligt min of meer vast. Bij aankomst bezoeken we eerst Montreal.
Dan reizen we retour met de trein naar Quebec Stad. Terug in Montreal
huren we een auto om achtereenvolgens naar Ottawa, Kingston, mijn familie,
Toronto, Niagara, en tot slot naar JL te gaan.
Op 7 augustus maak ik afspraken mijn nicht Yvonne en JL over onze
bezoeken. Voor de familie komt het goed uit dat we daar in het weekend
van Labour Day zijn, dan hebben ze sowieso maandag vrij. JL is bereid
om een vrijdag vrij te nemen.
Op 16 augustus vraag ik de Electronic Travel Authorization (eTA) aan.
Alles verloopt probleemloos.
Zaterdag 27 augustus. We vliegen vanmiddag pas. 's Ochtends print ik
de plattegrondjes van Google Maps, met plekken die we willen bezoeken,
zoals onze logeeradressen, supermarkten en loop- en reisafstanden.
Daarnaast diverse aantekeningen en de reserveringen voor Airbnb, de
mail van eTA met de approval, boarding passen, voucher voor de autohuur
en een overzicht met exacte adressen voor het navigatiessyteem in de auto.
Voor het gemak heb ik dat er maar bij gereserveerd, want we komen veel
door stedelijke gebieden.
We hebben een vroege lunch. Als laatste douchen we. Dan nog de laatste
dingen van mijn 'checklist vliegreizen' afstrepen. De trein heeft geen
vertraging. Het inchecken is bij balie 12. Bij KLM gaan de koffers bij
het afgeven in een automaat. Dat heb ik al eens eerder gedaan, toen ze
dat net hadden, maar ik heb lange tijd niet met KLM gevlogen.
We hebben gate E24, er gaat een Volkskrant mee. In het begin krijgen
we nootjes met drinken. Daarna pasta met spinazie of kip met kaas, een
pittige salade, een broodje, een stukje Beemster kaas met crackers en
een toetje (ik krijg die van Weiwei ook). Later een ijsje, en boven
Canadees grondgebied een cinnamon roll of quiche.
Ik zie drie films achter elkaar zodat de tijd snel voorbij gaat.
Geen van allen commerciële successen.
A Bigger Splash (2016) met Tilda Swinton. Een remake van 'La Piscine'
uit 1969, op Sicilië gefilmd, met aardig wat naakt. Van begin tot het
einde boeiend, omdat het spannend blijft wat er gaat gebeuren.
Er broeit van alles. Swinton heeft er een handje van om dit soort
originele en zwaardere rollen te kiezen.
Het is mode om westerns te maken. Jane Got a Gun (2016) met Natalie
Portman heeft een beetje een mager verhaal, maar de actie en spanning
is best aardig.
Als laatste Kollektivitet (2016) van de Deen Thomas Vinterberg, ook
met veel naakt. Een beetje ongemakkelijk wanneer je naar dat soort
beelden kijkt, terwijl mensen achter mij en passanten die ook kunnen
zien. Een klein gezin van een televisiepresentatrice en docent met een
tienerdochter wil dat anderen bij hun komen inwonen omdat ze een groot
huis erven en anders de kosten niet kunnen opbrengen. Deze commune
levert het nodige plezier, maar ook problemen op. Een intense film met
humor afgewisseld met heftige dramatische scenes met een brokgevoel in
de keel.
Het formuliertje voor de douane is per adres, dus hoeven we maar één
exemplaar van in te vullen.
Montreal
Er zijn lange rijen bij aankomst. De beambte vraagt wat we komen doen,
ik ben eerlijk over het familiebezoek. Hij vraagt niet door, dus het
gaat best vlot. Bij de bagageband moeten we toch nog wachten. Bij de
eerste de beste ATM haal ik $380, het maximum bedrag was 400. Er komen
gelukkig kleine coupures uit.
We nemen een gratis stadskaart en informatieboekje over Montreal mee.
Er staat een lange rij voor de taxi's maar toch zijn we vlot, met een
snelle rit door een kleine, donkere, tanige man die niet praat. Het is
niet zo druk op de wegen.
Via Airbnb zitten we in een flatje van een Turkse studente. Ze heeft een
vriend in hetzelfde gebouw, twee katten, een grote tv met internet,
met soms Turkse programma's en ook Turkse boeken. Gastvrij en nonchalant.
Met haar gaan we naar een supermarkt aan het volgende blok. Die had ik
ook op Google Maps ontdekt. We halen fruit en ontbijt ($17,50). Er zijn
meerdere Chinezen op straat en in de supermarkt. Geen idee waarom ze
er zo veel Griekse yoghurt hebben in plaats gewone. Voor negen uur gaan
we naar bed, want het is lastig om de ogen nog open te houden.
De Turkse kijkt nog naar propaganda op televisie. Het is onrustig in
haar land door het optreden van dictator Erdogan.
Zondag 28 augustus. Rond twee uur ben ik wakker. Eén van de katten ligt
in de open koffer van Weiwei. Vervolgens worden we tegen zes uur wakker,
de zon komt bijna op.
Om tien uur lopen we naar het station. De wandelroute valt tegen, veel
hoogbouw en weinig vriendelijke architectuur. Het station zelf is
moeilijk te herkennen. Bij een vriendelijk en aantrekkelijke Aziatische
vrouw kopen we dure tickets van Via Rail (in totaal $354,12) voor
de treinreizen naar Quebec en terug naar het vliegveld van Montreal
waar we vanaf dan met een huurauto reizen. In het stationsgebouw kopen
we ansichtkaarten (vier voor $1) en Old Dutch chips.
Dan lopen we naar Chinatown. Weiwei voelt zich daar direct thuis.
We ontdekken een Chinese katholieke kerk, waar we gastvrij worden
ontvangen. Aan Boul Saint Laurent vinden we een restaurantje genaamd
Dumpling voor de lunch: gestoomde en gebakken dumplings met komkommer-
salade en water ($24 + 3 tip).
Vervolgens doen we nog een rondje door Chinatown. Weiwei ontdekt een
interessant restaurant voor later. We lopen richting de Saint Lawrence.
Via het Place des Arms naar het Place Jacques Cartier met historische
gebouwen. Er is een reggaefestival langs het water. We kijken bij de
snel stromende rivier en rusten in het gras, drinken een flesjes fris
aan de kade en lopen via St. Paul terug naar Place des Arms.
Na een rustpauze aan het plein gaan we terug naar Chinatown. Onderweg
zien we veel daklozen. Een jonge vrouw deelt pakketjes met eten aan hun
uit. In Chinatown gaan we naar een supermarkt voor het avondeten en
halen een broodje en thee bij een bakkerij. Dit is een leuke omgeving
om mensen te kijken. Er vallen een paar spatten regen.
Aan het einde van de middag nemen we een kijkje op Place des Arts, waar
mensen op een plein schaken en kinderen spelen bij fonteinen in de
bestrating. We brengen nog een bezoekje aan de supermarkt bij ons
appartement, alles lijkt duurder dan in Nederland. Ook hier zijn
zwervers, daklozen, bedelaars en dronkaards. Weiwei heeft vandaag een
paar keer gezegd dat ze hier had willen wonen, maar is nu van mening
veranderd.
We hebben een kleine maaltijd en zitten op het balkon. Het was een warme
dag. De Turkse kookt laat een uitgebreide maaltijd met kip, aardappels
en rijst. De twee katten loeren op de kip. Rond tien uur gaan we slapen.
Maandag 29 augustus. De Turkse is vannacht op de bank blijven slapen,
niet bij haar vriend. Rond zes uur zijn we wakker. Een blauwe lucht.
Na ons ontbijt krijgt ze bezoek van haar vriend. Ze roken een joint
op het balkon met luide Turkse muziek, volgens Weiwei handelen ze er
ook in. Ze huilt en moppert. De Föhn werkt op halve kracht,
dus gebruikt ze die van de Turkse.
We lopen naar het Musée des beaux-arts de Montréal, het oudste kunst-
museum van Canada. Het zijn drie gebouwen die via tunnels met elkaar
verbonden zijn. Ze hebben opvallend veel Nederlandse schilderijen van
- voor mij - onbekende schilders. Er is ook een tentoonstelling over
Pompeii. Die valt tegen, maar dat komt vooral omdat we daar al ter
plekke geweest zijn.
Hoe dan ook, we vermaken ons in het museum van de openingstijd om
tien uur tot de lunch in de naastgelegen Rue Crescent. Bij L´Academie
nuttigen we twee pasta´s met kip en groene thee ($32,08). Dan gaan we
via de McGills University naar Mount Royal. Het laatste deel heeft
veel trappen. Om 15u zijn we boven, voor een prachtig uitzicht over de
stad en verder. Het weer is voortreffelijk!
We blijven hier een tijdje en genieten.
Terug weer via de Universiteit. Weiwei wil een souvenir, maar dat
vinden we niet. Wel het Redpath museum. Het is druk met de komst van
nieuwe studenten. We lopen naar Chinatown voor het avondeten. Weiwei
heeft hier gisteren een restaurant gezien waar ze graag heen wil.
Zij heeft een pittig varkensgerecht gekozen, ik bief met paksoi en
wortel, met een pot thee ($35,04). Het personeel praat luid, sowieso
is dit wat een rumoerig restaurant. We krijgen grote porties.
Dinsdag 30 augustus. Ik mag de afwas niet van de Turkse doen. Ze heeft
de gewoonte om allerlei borden en bestek en etensresten in het keuken-
tje achter te laten. Dat is mij een doorn in het oog. Even voor acht
uur lopen we naar het station, zigzaggend. Daar zijn we om 8.15, het
boarden is om 8.45. We vertrekken met bijna tien minuten vertraging.
Het landschap doet me aan Zweden denken.
Quebec Stad
We arriveren met een kleine vertraging op het fraaie Palais station
van Quebec Stad. We nemen een gratis plattegrondje van de stad mee en
lopen direct naar ons Airbnb-adres. Daar krijgen we instructies van
Nathalie. Het is een huis uit 1916 met veel oude spullen. Ze werkt als
ontwerpster van theaterdecors en is illustratrice. Voor een boek op
de tafel in de eetkamer heeft ze bijvoorbeeld tekeningen van
historische locaties gemaakt.
In Rue Saint-Joseph Est eten we in lunchroom La Boîte a Pain ($15,25).
Aansluitend halen we daar schuin tegenover boodschappen in een
Intermarche ($21,63). We hebben thee in huiskamer. In de boeiende
inrichting valt steeds iets nieuws te ontdekken. Ik vind het een
heerlijk, avontuurlijk huis. Weiwei moet nog wennen.
Vervolgens wandelen we naar de oude bovenstad. Daarvoor moeten we met
een lift, via Saint Marie en Saint Jean naar het historische centrum.
Weiwei is gefascineerd door een jonge man die een straatvoorstellingen
voor kinderen houdt tegenover de Notre-Dame de Quebec. Ik zoek in de
tussentijd Passage du Chien-d'Or op. Dat is waar Willem Frederik
Hermans het motto voor "Een veelbelovende jongeman" op een gevelsteen
vond. Maar ik kan die niet vinden. Er zijn wel gevelstenen, maar niet
degene die ik zoek.
We bezoeken het Terasse Dufferin met het markante Chateau Frontenac,
een grand hotel, en genieten van het uitzicht over Lawrence rivier en
veel verder. Oneindig veel bos in het noorden. In Quebec zijn minder
daklozen dan in Montreal. Op de terugweg neus ik in een interessante
boekenwinkel in Saint Jean, maar heel veel is in het Frans. We hebben
een pastamaaltijd in het huis van Nathalie, die laat terug komt.
Wij zijn dan al in dromenland.
Woensdag 31 augustus. De broodrooster geeft een muziekje wanneer hij
klaar is. Grappig. We lopen naar de citadel met Le Musée Royal 22e
Régiment, voor ´change of the guards' met een gklede geit als mascotte
en een muziekkorps voor de begeleiding. De citadel kost $16 per persoon.
Het is grotendeels bewolkt, maar niet koud. Weiwei gaat aansluitend mee
met de rondleiding. Ik blijf bij het museum op een bankje zitten.
We lopen daarna rond de citadel en komen via trappen weer bij het
Terasse Dufferin, het weer is nu nog mooier dan gisteren. Vervolgens
door naar de benedenstad, zitten daar aan een plein en zien een grote
muurschildering. Hier is ook nog een Notre Dame (des-Victoires),
dan komen we door een straat met kunstgalerijen in Rue Saint-Paul voor
de lunch bij Buffet de L'Antiquaire: Quebec breakfast $10,75 voor
Weiwei en een halve club sandwich $9,60 voor mij, met groene thee
$2,75 na. Je krijgt net als in Amerika ook altijd glazen water.
Tijd om terug te gaan naar de bovenstad, onderweg een blikje drinken
uit een seksshop. We komen in een parkje met uitzicht over de beneden-
stad. Ik wijs Weiwei op de gevelsteen, die ik inmiddels heb gevonden.
Die steen blijkt nogal hoog te zitten. Pas vanaf een grotere afstand
ontdekte ik de hond met bijhorende tekst. Je moet een camera met
zoomfunctie hebben om er een goede foto van te kunnen maken.
We lopen naar het Place d´Armes waar we in de zon zitten en toeristen
observeren. Weiwei vangt Wi-Fi signalen op van toeristenbussen die hier
parkeren. Een klein meisje van een blanke Canadees en een Chinese
vrouw trekt ieders aandacht. Later op het Terasse Dufferin zien we hen
weer. Tijdens een plotselinge bui schuilen we onder hetzelfde
paviljoentje.
Aan het einde van de middag gaan we langzaam terug, met een stop bij
een ATM en een paar boodschapjes uit de Intermarche ($6,36) bij ons
pension. Wederom vroeg naar bed.
Donderdag 1 september. Een prachtig blauwe lucht. Nathalie is ook vroeg
wakker. Ik praat met haar aan de ontbijttafel over ons werk. Ze heeft
een zeer aangename persoonlijkheid. Ze is Franstalig en kan soms even
niet op een Engels woord komen. Het is vandaag de geboortedag van
Willem Frederik Hermans. Op 1 September 1948 was hij hier in Quebec!
We lopen naar het mooie stationsgebouw. De trein vertrekt dit keer op
tijd. Er zijn inmiddels Nederlandse wolken verschenen. We reizen via
Montreal, maar kunnen in de trein blijven zitten.
Dorval
Vanaf Montreal is het nog 25 minuten naar Dorval bij het vliegveld.
De trein gaat dan nog door naar Ottawa. Er arriveert al snel een gratis
shuttlebus van het vliegveld, die we delen met twee passagiers.
Eigenlijk had die chauffeur een fooi moeten hebben. Vergeten. Van de
vertrekhal gaan we naar beneden in de aankomsthal eerst lunchen bij
Tim Hortons: crispy chicken, caesar salad en twee groene thee ($14,38).
Dan naar de autoverhuur tegenover de aankomsthal. We krijgen een nieuw
model Jeep Cherokee mee, zwart. Alleen de chauffeursdeur gaat met de
afstandsbediening open. De sleutel is een soort plastic staafje.
Dagen later ontdek ik dat je twee keer op het knopje van de afstands-
bediening moet drukken om ook de andere deuren los te maken.
Om 13.45 zijn we onderweg. Het kaartje bij de uitgang van de garage
leveren we een paar honderd meter verderop weer in. Puur om door het
poortje te komen, want we hoeven niks te betalen.
Het is een makkelijke route naar Ottawa, soms ligt glooiend. Veel
groen, soms water van een meer of rivier.
Ottawa
Bij Ottawa doen we eerst inkopen bij Walmart ($31,30). Dan naar een
ouder gedeelte van down town met laagbouw waar we een adresje via Airbnb
hebben. We parkeren in een zijstraat. Een zekere Eric verschoont het bed,
de was draait nog. Ons contactpersoon Rachel is in New York en haar
huisgenote is nog niet thuis. Het is een oud huisje, binnen is ook niks
moderns. Ze hebben twee lieve langharige katten.
Weiwei kookt, een van de katten zit bij ons wanneer we eten. Het huis
ligt in de buurt van Chinatown. We lopen de hoofdstraat door die wijk af,
veel Chinese restaurants, maar ook Vietnamees en Koreaans, en ze hebben
een mooie Chinese poort over Somerset Street West. Die in Montreal zat
deze hele zomer helaas in de steigers. Voor tien uur zijn we al in slaap
gevallen.
Vrijdag 2 september. Terwijl wij zitten te ontbijten geeft de huisgenote
katten te eten en vertrekt zelf zonder. Wij doen eerst de was, er is een
wasdroger zodat alles voor we op pad gaan schoon en opgevouwen is.
We parkeren op de hoek van Kent en Bank Street. Voor $14 met creditcard.
Gisteren al ontdekt dat het parkeren ingewikkeld is omdat elke straat
eigen regels lijkt te hebben. We volgen het advies van Rachel, waar ik
om had gevraagd.
Dan lopen we via de gezellige Bank Street naar het historische district.
Onderweg doen we kleine inkopen in een dollarwinkel, waaronder een hoedje
voor Weiwei in de kleuren van de Canadese vlag ($10,35). We lopen naar
het Parlement, Rideau Canal en door naar het kunstmuseum tegenover de
Notre Dame. Ottawa is een aantrekkelijke stad om te wandelen. We lunchen
bij een Libanees in een drukkere straat in de buurt van het ByWard Market:
falafel en chicken wrap. Uitstekend eten en royale porties voor weinig
geld.
Om 14:08 doen we een tour met Christina en chauffeur Keith op de Lady
Dive Amphibus. Een duur grapje, in totaal $72,32. Het grootste deel van
de tour is op het droge, onder andere langs het huis van de premier.
Aan de Quebec-zijde rijdt Keith het water in. De bus maakt een rondje
over de Ottawa rivier. Een Chinese familie geeft een flinke fooi.
Daarna rusten we in het gras voor het parlement. Er is veel zon vandaag,
maar ook een frisse wind. Aan het einde van de middag lopen we terug om
thee te drinken en na half zes de auto voor de deur parkeren, dan mag
dat in deze straat. Weiwei heeft contact met JL.
Voor het avondeten gaan we naar Chinatown: gebakken rijst, gestoomde vis,
paksoi met Chinese champignons. En alweer voor tienen naar bed.
Zaterdag 3 september. Weiwei geeft de katten te eten omdat ze zo miauwen.
Later ligt een van de twee op ons bed. Gisteren ook al, vandaar al die
haren. Ze zijn wel bijzonder lief. Om 9.45 vertrekken we. Vandaag geen
spannende route, veel rond de 100 kilometer per uur, meestal het maximum
in Canada, over een autosnelweg. Met een schuin oog op het schermpje van
het Garmin navigatiesysteem, herken ik een naam: we passeren Jochem Road.
Een korte weg die met een viaduct over de 416 loopt. Mijn oom heet zo,
het is een naam uit de familie.
Kingston
Tegen twaalf uur zijn we bij de Walmart in Kingston. Voor we boodschappen
($23,34) doen, drinken we eerst groene thee bij de gele M. Dan lunchen we
in de auto. Daarna rijden we dwars door het centrum via Princess Street
naar Fort Henry.
Rond half drie zijn we bij de entree, twee keer $18 (40,35 inclusief tax.)
Mooi op tijd voor optredens van de cavalerie en een nagespeelde
Victoriaanse
school en schietdemonstratie. Tot het kanonschot en strijken van de vlag
om 16:45. Een interessant fort met enthousiast personeel en ook geschikt
voor kinderen.
Daarna rusten we even achter de heuvel bij het voormalig ziekenhuis in de
schaduw van bomen. Aansluitend naar het centrum voor ons avondeten.
Vanaf 17:30 is het hier gratis parkeren. Kingston heeft een fraai en
charmant centrum. We parkeren voor een mooi klassiek huis, ons zomerhuisje.
Eerst op het gras bij de rivier waar een oude locomotief staat. Dan eten
we bij Apsara Angkor Cuisine: seafood soup, 4 stokjes saté en fried nood-
les met groenten. Omdat we van tafel zijn veranderd, krijgt een stel naast
ons steeds ons eten aangeboden. Het duurt even voor het kwartje valt.
Na het eten lopen we nog langs het water.
Ons adres voor de nacht zit nog niet in het navigatiesysteem. Gelukkig heb
ik een kaartje van Google Maps geprint waar het op staat. Toch moeten we
daar in de buurt bij een loodgieter vragen welke afslag we moeten hebben.
Het adres blijkt achter zijn huis te liggen. De beste man heeft nog nooit
van de straatnaam gehoord terwijl het achterburen zijn in een splinter-
nieuwe wijk. Ook hier hebben ze twee katten. We hebben thee met druiven in
de woonkamer. We horen vuurwerk, misschien voor het Labour Day weekend.
Ik bevestig met mijn nicht Yvonne onze komst van morgen.
Zondag 4 september. Eén van de katten komt ons op bed begroeten. We hoeven
niet zo vroeg te vertrekken, want het is ongeveer twee uur rijden naar
Yvonne en we zouden daar voor de lunch zijn. Tegen tien uur zijn we
onderweg, via een saaie, soms glooiend route. Bij de afrit van Bowmanville
tanken we voor $50. Dit is de plaats waar de oudste broer van mijn vader,
Sjoerd, ruim zestig jaar geleden naartoe emigreerde.
Hij is zelf in augustus 2013 overleden. We rijden nog een stukje door naar
de afrit van Courtice, via Courtice Road verlaten we de autosnelweg en
slaan na een paar kilometer linksaf naar Oshawa.
Oshawa
We stoppen eerst voor een foto bij het "Welcome in Oshawa" bord. De familie
van Sjoerd woont grotendeels in en rond Oshawa, niet ver van Toronto. Hier
zijn veel mooie vrijstaande huizen met veel kamers en mooie tuinen, vaak
meerdere badkamers en ook de kelder is in gebruik om te wonen.
Het huis van Yvonne en haar tweede man Paul is snel gevonden. We worden
zeer hartelijk ontvangen. Tante Rudy is er ook, die heeft mij niet gezien
bij haar laatste bezoeken aan Nederland omdat ik niet bij mijn ouders in de
buurt woon. We hebben Greg van mijn neef Bill, de broer van Yvonne wel
ontmoet. Die was nog niet zo lang geleden in Nederland. Wij waren toen bij
mijn ouders. Hij is de enige van de familie die ver weg woont, in
Vancouver, de rest zit allemaal in of rond Oshawa, alleen een zoon van
Yvonne aan de andere kant van Toronto.
Yvonne geeft een rondleiding door het huis, we hadden hier ook kunnen
logeren. Genoeg slaapkamers en twee badkamers. Maar wij willen graag
zelfstandig zijn. We krijgen een uitstekende lunch voorgeschoteld met soep
en belegde broodjes met ei en ham. Yvonne bidt hard op voor het eten. Er is
ook meloen, druiven en ananas. En thee met vierkante cakejes. We skypen met
heit en mem en neefje Thomas. In het fries en Engels. Verder spreken we
grotendeels Engels, want dan kan iedereen het volgen. Yvonne kan onze
tandeloze pake Willem erg goed nadoen. Vermakelijk!
Bill en Anne arriveren, en even later Jacqueline en Neil met hun kinderen
Claire en Aaron. De oudste hebben ze net naar zijn studentenhuis gebracht.
Die begint dit jaar aan zijn studie. Yvonne heeft gezorgd voor Canadian BBQ
met spare ribs, zoete mais, sla en aardappelsalade. Met taart door tante
Rudy gebakken als toetjes en later nog Canadese butter tarts van
Jacqueline. Voor het donker wordt gaan we naar ons adresje op een paar
minuten rijden.
Maandag 5 september. We praten uitgebreid met vrouw des huizes Mei, over
haar leven, ze is vorig jaar afgestudeerd, 17 jaar geleden hier gekomen,
getrouwd met een Canadees, heeft zelf nu de Canadese nationaliteit, een
zoon van 23 uit een eerder huwelijk. Haar ouders zijn boven de 80, ze is
daar drie maanden geweest eerder dit jaar.
Wij gaan weer naar mijn familie. Yvonne en Paul rijden ons voor naar het
huis van tante Rudy. Daar lunchen we vandaag. We worden rondgeleid door de
bungalow. Met de kamer waar ze met kerst mooie familiegroepsfoto's maken
die we op Facebook hebben gezien. En de kleine kamer met uitzicht over de
tuin waar omke Sjoerd de laatste tijd heeft doorgebracht.
Weer lekkere soep en belegde broodjes met fruit en taart na. Daarna gaan
we met Yvonne naast mij en Weiwei en tante Rudy op de achterbank, in onze
huurauto naar de plekken die een rol spelen in de geschiedenis van de
familie, zoals de huizen waar ze hebben gewoond. Allereerst naar de General
Motors-fabriek in Oshawa waar omke Sjoerd werkte, en bijna alle kinderen
ook hebben gewerkt.
Bowmanville
Dan naar Bowmanville naar de kerk van de familie, de Knox Christian school
met werkplaats voor de schoolbussen, het huis in Elgin Street waar de
'barn' (schuur) achter stond waar ze begonnen, vervolgens naar het eerste
echte huis in Third Street, dan een huis aan Liberty Street, het zogenaamde
'hill house' waar de kinderen minder blij mee waren, en het andere huis aan
Liberty Street bij het spoor waar ze dertig jaar hebben gewoond.
Aansluitend drinken we thee met stroopwafels in Bill en Anne hun huis.
Op aanraden van Bill - hij noemde dit gisteren - bezoeken we een kamp, een
oude school waar Duitsers gevangen hebben gezeten. Daarna is het nog lange
tijd een school geweest, maar nu sterk verwaarloosd en voorzien van
graffiti. Er is een plan om het te behouden, daarom is het sinds kort
verboden om het terrein op te gaan. Ze willen niet meer vandalisme. We
sluiten af bij de begraafplaats van Bowmanville.
Dinsdag 6 september. Naar het treinstation, we parkeren op een gigantisch
parkeerterrein, 981 Bloor Street en kopen twee dagretours (in totaal
$43,40) naar Toronto Union voor de Go-train van 9.38. Die stopt op alle
tussenliggende stations, zodat we ongeveer een uur onderweg zijn.
Toronto
Vanuit het Union station zien we al snel de CN-tower. Het symbool van
Toronto. Daar is ook een treinmuseum en het Rogers center voor de plaatse-
lijke Blue Jays. We lopen via Spadena naar Chinatown. Toronto heeft een
groot Chinatown, meerdere straten hebben een tweetalige naam. Hier lunchen
we bij "Dumpling & more" op 442 Dundas Street West. Daar hebben ze een
goed menu met Sichuan eten, veel keuze in een klein maar modern restaurant
en niet duur ($25,60). Bij Sweet O´Clock aan de overkant zitten we binnen
voor een mango smoothie en lychee milk tea (11$). Het is weer warm!
In de Boekwinkel Chan Sheunge Kee sneupen we even rond. Ik vind er een
miniatuur schoolbus, Noord-Amerikaanse stijl. We lopen een stuk verder
naar wat waarschijnlijk het einde is van Chinatown aan Spadina. Via de
zuidkant lopen we in de schaduw langzaam terug.
Bij Famous Canada Souvenirs, een Chinese winkel, kopen we na lang zoeken
een stapel T-shirts en damespyjamabroeken ($32,74). Rond vijf uur gaan we
voor groene thee ($3) naar een grote gele M.
We zijn moe door de warmte. Ik heb last van een beginnende migraineaanval.
In de buurt van het station passeren we de Glenn Gould Studio, met de
meester zelf als beeld op een bankje voor het gebouw. We zijn net op tijd
voor de Go-train van 18.13 op spoor 24. In de redelijk volle trein probeer
ik te ontspannen. We zitten boven, daar moet je stil zijn. Bij de auto ga
ik eerst even met de stoel achterover rusten. Weiwei haalt cola bij het
station. Misschien helpt dat tegen de hoofdpijn. Ze masseert mijn
schouders.
Wanneer ik me goed genoeg voel om te rijden, gaan we met behulp van de
dame van de navigatie naar de Walmart in de buurt van ons adres. Daar doet
Weiwei inkopen en eten we een bagel ($24,18). Inmiddels trekt de hoofdpijn
langzaam weg. Op ons logeeradres hebben we thee met fruit en yoghurt en
doen de was. Het is laat. We praten uitgebreid met Mei en zijn nog niet
eerder pas na elf uur gaan slapen.
Woensdag 7 september. ´s Ochtends praten we met Gilles. Mei slaapt nog.
De inwoners maken zich zorgen over de werkgelegenheid omdat de Amerikanen
fabrieken zoals die van GM sluiten en werk naar Mexico verplaatsen.
De stad is nu vooral afhankelijk van de universiteit, die ook voormalige
kantoorgebouwen in gebruik heeft en de afgelopen jaren flink is gegroeid.
We vertrekken na de ochtendspits. Gilles moet van ons de groeten doen aan
Mei. Omdat we vanaf 16.00 kunnen inchecken in Niagara, hebben we tijd
genoeg. Het verkeer is druk, maar doorrijden blijft mogelijk.
Hamilton
Om twaalf uur zijn we in Hamilton, zoeken daar naar de McMaster University
waar JL op heeft gezeten. We rijden dwars door down town. Eigenlijk omdat
we een afslag te laat hebben genomen, maar zo krijgen we ook een indruk van
deze stad. De campus is een groot terrein achter een
universiteitsziekenhuis.
Lastig om voor bezoekers te parkeren, dus blijven we niet lang. We eten in
de buurt bij een klein restaurantje genaamd South China, hoofdzakelijk voor
afhalen maar wel een paar barkrukken om te zitten. Weiwei neemt eend met
groenten en ik tomaten met bief en rijst voor in totaal minder dan $20.
Hamilton heeft ook veel industrie.
Ter hoogte van St. Catharines gaan we voor twee groene thee ($3) naar een
gele M met Wi-Fi om zwager Kris te feliciteren met zijn verjaardag.
We zijn onderweg naar bij Niagara-on-the-Lake en komen door een gebied met
veel 'wineries' met gigantische optrekjes. Bij een golfterrein lopen we
over rotsblokken langs Lake Ontario. Omdat het al rond vier uur is,
vervolgen we onze weg via de Niagara Parkway, langs nog meer
wijnboerderijen en enkele uitzichtpunten.
Niagara
Tegen half vijf checken we in bij het hostel bij een leuke wulpse meid
met tweekleurig haar. Na een kort bezoekje aan onze kamer gaan we direct
lopend langs het water naar het centrum van het stadje Niagara, onderweg
zien we veel adressen met bed&breakfast. Ter hoogte van Rainbow Bridge, die
Canada met Amerika verbindt, hebben we uitzicht op de beroemde watervallen:
de American aan de overkant en Canadian Horseshoe die midden in de rivier
ligt.
We doen een tour met de Hornblower ($45,10) met dunne rode regencapes.
Er is veel water, regenbogen, en mooie uitzichten, ook op de Rainbow
Bridge. Het onderste stuk van mijn korte broek is ondanks goed inpakken
toch nat geworden, maar door de warmte droogt dit snel. De fotocamera houdt
ik droog. De boot probeert zo dicht mogelijk bij de Horseshoe waterval te
komen. Een avontuurlijk boottochtje, één van de mooiste ervaring in Weiwei
haar leven.
Bij de uitgang kunnen we nog twee foto´s kopen die voor we vertrokken zijn
gemaakt, met een kunstmatig toegevoegde achtergrond van de waterval. Helaas
moet je ze per twee kopen, we vinden namelijk maar één mooi. En $30 plus
tax is veel geld, terwijl we zelf aardige foto´s hebben.
Daarna lopen we nog een stukje verder tot de zon niet meer op de
watervallen schijnt, dan gaan we terug en eten aan Clifton Hill een kleine
maaltijd bij Tim Hortons ($11,42). Clifton Hill is een kleine versie van
Las Vegas, een commerciële kermis om mensen die snel klaar zijn met de
watervallen te vermaken. Binnendoor lopen we terug naar het hostel, op deze
zomeravond. Het is de warmste dag van de reis. We zien bliksemflitsen, maar
het blijft droog.
Donderdag 8 september. In het hostel moeten we douches en toiletten delen,
maar die zijn modern en schoon. Het ontbijt is inbegrepen, dat moet ook wel
voor zo'n hoog bedrag. Er zijn opvallen veel Duitse gasten.
Port Dalhousie
Rond 10.30 vertrekken we, de meeste gasten zijn dan al op pad. We rijden
weer via de Niagara Parkway. Lunchen doen we in Port Dalhousie bij Tim
Hortons na een wandeling langs het strand. Een rustige omgeving. Alsof in
één klap het vakantieseizoen voorbij is. We zien bijna niemand. Een paar
ouder dames op het strand, enkele vissers op de steiger en een bellende
jogster.
Mississauga
Het is dan nog een uur rijden naar Mississauga, waar we eerst naar de
Walmart gaan ($21,91). Voor het avondeten hebben we een afspraak met JL
in de buurt van waar ze woont. In een Sichuan restaurant bij een winkel-
centrum met een variatie aan restaurants aan Hurontario Street.
Ze is iets later door een treinvertraging. We wachten en kijken steeds
tegen het licht van de zon in de richting waar we haar verwachten vandaan
te komen. Ja, daar is ze, eindelijk! Na vier jaar. We hebben cadeautjes
voor haar meegenomen. De dames bestellen royale porties: eend, kikker,
chicken wings, vissoep met veel pepers, een groene groente voor in
totaal 90$.
Er valt heel veel te bepraten, JL heeft 2 jaar Hamilton gewoond en
gestudeerd, een stad van ruim een half miljoen inwoners. Daarna een jaar
in Scarborough binnen een Chinese gemeenschap, waar ze nog steeds naar de
kerk gaat. En nu een jaar in Mississauga, een nieuwe voorstad van Toronto
in de buurt van het vliegveld met ruim zevenhonderdduizend inwoners.
Nadeel is dat ze veel reistijd heeft naar haar werk in Toronto.
Rond half tien brengen we haar thuis, slechts een paar blokken verderop.
Wij moeten dan nog acht minuten rijden naar ons adresje bij een
Pakistaanse familie. Toen we daar vanmiddag arriveerden, zat de man des
huizes met zijn moeder op de bank televisie te kijken. Nu doet een
dochter de deur open.
Vrijdag 9 september. Vandaag doen we een dagtrip met JL naar het platte-
land. Ze heeft kerst en nieuwjaarskaarten van de afgelopen jaren en ook
cadeautjes voor ons. Omdat ze geen auto heeft, komt ze weinig buiten de
steden. Het is zonnig, maar niet zo klam als gisteren.
St Jacobs
Eerst is het ruim een uur rijden naar St Jacobs, een mennonietenstadje.
Daar bezoeken we het Maple Syrup museum en Mennonite Interpretive Center,
waar net een echtpaar uit Drente is. Die praten met de dame in kleder-
dracht die hier werkt in een soort plat Duits.
Heidelberg
Vervolgens rijden we in enkele minuten naar Heidelberg voor een uit-
gebreide Duitse lunch met pork tail en hock voor de dames, een broodje
schnitzel voor mij, en een portie gefrituurde champignons.
Kissing bridge
Via Elmira naar de Kissing bridge bij West Montrose waar we het Drentse
echtpaar weer zien. Bij deze enige ´covered bridge´ van Ontario zitten
we op een bankje met snacktomaatjes. Een mooie omgeving. In bijna alle
tuintjes en gras langs het water staan overdreven waarschuwingsborden
met de mededeling dat het privé is, waag het niet om die te betreden en
ze vragen zelfs geld wanneer je als professionele fotograaf een foto
vanaf hun terrein van de brug wil maken.
Op de terugweg drinken we bij Tim Hortons aan de 401 en blijven om wat
kleins te eten. Veel honger hebben we niet. Het is erg druk op de weg
en ik blijf helemaal rechts rijden om af en toe nog wat van het gesprek
van de dames achterin op te vangen. Al spreken ze grotendeels Chinees.
We nemen afscheid van JL bij haar appartement. Een mooie dag met veel
praten en ontspanning.
Weiwei en ik nemen dan nog een kijkje in Oceans Fresh Food Market, een
grote supermarkt voor immigranten, een walhalla voor Weiwei. Daar halen
we twee flesjes Jakeman's Canadian maple syrup en zakjes met basis voor
hotpot ($21,96).
De geur van curry komt door de ventilatieroosters in de vloer bij ons
in de slaapkamer. Kennelijk hebben ze een late avondmaaltijd. Verder
hebben we veel privacy en is het geen slechte plek om te overnachten.
Ze hadden wel meer mogen vragen, het is een erg goedkoop adres.
Zaterdag 10 september. Het regent wanneer we wakker worden. Onderweg
naar het vliegveld gaan we de tank nog vullen, want die moet vol af-
geleverd worden. Ik gok op $26 omdat hij voor de helft leeg is.
Toronto Airport
We rijden naar 6301 Silver Dart Drive, Mississauga, ON L4W 1S9 (ik
vermeld het volledige adres omdat dit niet makkelijk te achterhalen
was en handig is voor de navigatie), waar de Car Return is, de laatste
ingang is voor Alamo, helemaal rond de garage na eerst alle andere ver-
huurbedrijven te hebben gepasseerd. Het is er rustig. Zonder iets bij
te betalen kunnen we de auto achterlaten.
Van terminal 1 gaan we met een treintje naar terminal 3. Daar checken
we in bij de vriendelijk Theresa, een Chinese die zeer belangstellend
is. Op de één of andere manier konden we geen boardingcards uit de
machine halen, misschien omdat we meerdere nodig hebben. De Bagage wordt
naar Amsterdam doorgelabeld, daar hebben we geen omkijken meer naar.
We krijgen de boardingcards voor de vluchten naar Montreal en aansluitend
naar Amsterdam. De security op Toronto is langzaam omdat ze maar twee
scanners gebruiken. Anderen mopperen ook. Maar we zijn ruim op tijd bij
de dichtbij gelegen gate B25. We vliegen met een Bombardier propeller-
vliegtuig van Westjet met plaats voor 78 passagiers, die slecht voor
een fractie gevuld is.
Bij aankomst hebben we een mooi zicht op Montreal. De omroepen beginnen
nu in het Frans, gevolgd door het Engels. We merken direct dat we weer
in een Frans deel van het land zijn. Het is nog een aardig eindje lopen
naar gate 57. Precies de gate waar we twee weken terug arriveerden.
Het toestel van KLM is er nog niet. We eten kip noodle soup met broodjes
en potato wedges bij Tim Hortons ($10,88). Van ons laatste dollars kopen
we maple syrup koekjes, drie doosjes voor 15 dollar en maple caramels
($26,49). Later nog een doosje koekjes. En Weiwei wil graag lippenstift
van Dior ($38). Ik haal twee groene thee bij Tim Hortons (3,70). Dan is
er nog steeds wat kleingeld over, maar we vinden niks meer om te kopen.
Het toestel arriveert iets te laat om 17.50. Ik kies een vegetarische
pastamaaltijd en kijk naar de film Mon Roi, een Frans liefdesdrama over
een sympathieke Française die voor een foute man valt, maar hem na
diverse misstappen niet wil opgeven. De vertelling heeft een hoog
tempo en overbrugt ook nog enige maanden. Geen originele film, maar wel
boeiend. Weiwei geniet van Angry Birds.
Daarna wil ik slapen, maar dat lukt niet echt, want tijdens de korte
nacht is er turbulentie. Kennelijk heb ik toch gerust, want wanneer ik
mijn ooglapjes afdoe, zie ik dat iemand een doosje voor het ontbijt
heeft. Dat hebben wij gemist, en we hebben nog maar ruim een half uur
te vliegen.
Schiphol
Zondag 11 september. De vlucht ging sneller dan verwacht. Ondanks de
vertraging bij vertrek, landen we zelfs iets voor op het schema.
Bij de douane is het drukker dan ik gewend ben. Dan lopen we eerst
naar de verkeerde groep bagagebanden. We hadden naar rechts gemoeten
in plaats van links. We kunnen de trein van 8.16 nemen.
Op weg naar huis. Helaas, de reis is voorbeid. Het was maar kort.
Montreal was onze eerste stad. De eerste indruk was niet zo fijn.
We kwamen aan op een zaterdag, de kantoren gesloten, opvallend veel
daklozen tussen de hoogbouw. Zelf zaten we in een oudere wijk in de
buurt van een universiteit, beter maar ook daar dronkaards en ongure
figuren. Wandelen door de stad was wisselend. Het eerste deel naar
het station om treinkaartjes te kopen viel tegen.
Chinatown daarentegen was levendig, kleurrijk en had geen hoogbouw.
Ook Old Town langs de rivier was plezieriger en fotogeniek met een
parkachtige omgeving langs het water.
De volgende dag gaf een betere indruk. Vanaf Mont Royal achter de
fraaie McGill University zit je vrij snel in de natuur. Place des Arts
is ruim opgezet met veel cultuur. Een stad heeft simpelweg adem nodig,
met parken en pleinen. Ik denk dat jonge mensen de voorkeur geven aan
deze stad omdat er meer te doen is. Maar voor mij was dit bezoek genoeg.
Quebec Stad vond ik prettiger. Alhoewel we in een iets verwaarloosde
wijk logeerden, was het huis waar we in zaten een avontuur op zich.
Het gehele interieur van het huis uit 1916 was als een museum.
Je kwam er eigenlijk niks moderns tegen. Moderne appartementen zijn
vaak zo doods ingericht.
De oude beneden- en bovenstad waren interessant. Quebec is een
prachtige stad, prettig om te wandelen, veel parkjes, oude gebouwen,
een groot terras met zicht over de rivier. Zoals een klassieke
Franse stad.
De Franstalige provincie Quebec is duidelijk anders dan Ontario.
De straatnamen, verkeersborden en spreektaal allereerst. Maar ook de
architectuur is Europeser en sommige inwoners zijn zo Franstalig,
dat ze moeite hebben met het Engels.
Ottawa is een meer statige stad, vandaar ook de hoofdstad. Maar toch
overzichtelijk. We zaten in een klassieke wijk in een vrijstaand huis,
alsof je veertig jaar terug in de tijd ging.
De klassieke en historische gebouwen in het centrum zijn fotogeniek,
vooral het parlementsgebouw. Het marktdistrict vond ik iets te yuppie-
achtig en duur. We raakten in de war van alle parkeerregels. In iedere
straat was dat weer anders.
Toronto is groot en druk. De hoogbouw viel me mee. Hier minder daklozen
gezien dan in Montreal. Toronto heeft een groot en aantrekkelijk
Chinatown. Zeer levendig met goede restaurants. Misschien zit ik er
naast, maar wij vonden één dag genoeg in zo´n grote stad.
Mijn Canadese neef en nichten en aanhang zijn geobsedeerd door sport.
Voornamelijk baseball en IJshockey.
Weiwei was onder de indruk van de Niagara watervallen. En ze zou wel in
Canada willen wonen, maar was wisselend in die opvatting. Want de dak-
lozen in de steden, grote en drukke autosnelwegen en dure supermarkten
vond ze minder.
We hebben niet zo heel veel hoeven rijden. De dagafstanden naar Ottawa,
Kingston en Oshawa waren steeds ongeveer twee uur rijden. En Niagara
ligt ook niet ver weg. Het reisschema zat goed in elkaar, daar ben ik
tevreden over. We hebben beloofd om binnen vijf jaar JL weer op te
zoeken. Of misschien komt ze in de tussentijd een keer naar Europa.
Wie weet.
Johan (16 oktober 2016)