Krachtige Karakters (2010)
door Guido van Oss
Levensverhalen van Chinees-Nederlandse vrouwen.

In Nederland wonen naar schatting ruim honderdduizend Chinezen. In dit
boek staan 17 zeer uiteenlopende portretten, die voor een groot deel in de
periode 2003 tot en met 2010 in het tijdschrift China Nu zijn verschenen.
2010 is het jaar van 100 jaar Chinezen in Nederland en 35 jaar China Nu. De
titel van het boek duidt op een karakter dat koste wat kost vooruit wil en er
hard aan werkt om haar doel te bereiken. En het aanpassen van jezelf
zonder jezelf te verliezen; het  een doen en het ander niet laten, de twee
culturen in jezelf verenigen als yin en yang en die te transformeren tot een
deel van je persoonlijkheid.

De meeste van de vrouwen is het gelukt om zich werkelijk thuis te gaan
voelen in een nieuwe omgeving, zo ver van huis, met een zo’n andere
cultuur. Bij jonge studentes speelt de vraag of zij naar China zullen
remigreren een belangrijke rol. Nogal wat studentes maken zich de
Nederlandse taal niet eigen, want zij oriënteren zich op een internationale
carrière. De mate waarin Chinees-Nederlandse vrouwen contact
onderhouden met het moederland is ook heel uiteenlopend.


1.Lulu Wang (Beijing 1960)
Sinds 1985 in Nederland, aanvankelijk als docente Chinees voor de opleiding
tolk/vertaler in Maastricht. Nu succesvol schrijfster en ongetwijfeld
uitgegroeid tot de bekendste Chinees-Nederlandse vrouw. Wang zweert bij
een Spartaanse levensstijl. Iedere dag sport en mediteert ze diverse uren. Ze
schrijft zo’n zes uur per dag. Daarom heeft ze geen kinderen en een partner
die accepteert dat ze veel tijd voor zichzelf nodig heeft.
Wreedheid en agressie vormen belangrijke elementen waar Wangs jeugd
van doordrongen is. Ze vond het heel bijzonder om te ontdekken dat
gemengde echtparen vaak alles proberen om de relatie te behouden. Als er
liefde in het spel is, zijn mensen tot veel in staat. Wang heeft zelf een aantal
‘heftige’ gemengde relaties achter de rug, maar heeft inmiddels al jaren
een Chinese partner. Voor haar bracht dat de rust die ze nodig had om haar
vak goed te kunnen uitoefenen. Anderen hebben juist meer plezier met een
gemende relatie. Ze vinden het intrigerend en spannend. Hoe dan ook is een
gemengde relatie volgens Wang meestal complexer. Je hebt nu eenmaal
met meer factoren en culturen te maken. Ze streeft naar het schrijven van
een speciaal genre waarin ze de mooie eigenschappen van de Chinese en
Nederlandse taal met elkaar combineert.

2.Ying Zeng (Guangzhou 1987)
Danseres. Op haar negende begonnen met een zware balletdansopleiding in
Beijing. Op haar zestiende naar Nederland voor het volgen van diverse
dansopleidingen. In Beijing gold een streng regime. Naast een intensieve
dansopleiding kreeg ze ook Chinees, geschiedenis, Engels, muziek en kunst
in de avonden. De mogelijkheden die de universiteit van Beijing bood vond
ze te beperkt. Ze koos voor Nederland omdat dit land de meest gunstige
financiële voorwaarden voor Chinese studenten bood. Ook buiten de
danswereld heeft ze veel vrienden. Ze legt gemakkelijk contact en verbergt
geen dingen in haar hart. Ze houdt van dansen op Asian Parties, en om vrij
te dansen en om mensen te bekijken en bekeken te worden. Haar toekomst
is ongewis. Enerzijds wil ze terug naar China en meer tijd met haar ouders
doorbrengen. Maar haar carrièreperspectief is in China niet gunstig. Ze kan
er alleen maar als dansdocente aan de slag.

3.Annie Zheng Yi (Beijing 1968)
Zakenvrouw en consultant. Eigenaar en directeur van het Business
Development advieskantoor PMC Connect en het vertaalbureau MING
translations en voorzitter van de China-Europe Growth Foundation, die de
inzetbaarheid van jonge Chinese professionals probeert te verbeteren. Ze is
gespecialiseerd in interculturele marketing, verkoop en communicatie
tussen de Europese en Chinese zakelijke markt. Het is een hectisch markt
waar veel interculturele communicatiestoornissen, ruis en andere
misverstanden schreeuwen om oplossingen. Europese bedrijven willen juist
verzekerd zijn van een constante kwaliteit, prijs en hoeveelheid. Chinese
bedrijven bouwen vaak ‘open einden’ in. Dat is hun manier om zich in te
dekken tegen veranderingen in de markt en om gezichtsverlies en verlies
van vertrouwen te voorkomen.
Al in de eerste week in Nederland leerde ze haar huidige Nederlandse man
kennen met wie ze acht maanden later trouwde. Ze wilde Nederlandse
boeken lezen, de televisie en radio kunnen volgen. Alleen met het leren van
de taal kon ze werken aan een nieuw perspectief en haar contacten
verdiepen.

4.Mei Li Vos (Eindhoven 1970)
Politicus en schrijfster. Mei Li betekent letterlijk ‘mooi oog’. Tijdens
het interview in 2009 is ze nog lid van de Tweede Kamer, maar bij de
verkiezingen in 2010 staat ze op een te lage plaats op de lijst om daarin
te blijven.
Ze heeft zich naar eigen zeggen volledig geïntegreerd en heeft niets met
haar Chinees-Indonesische achtergrond. Toch verbleef ze een half jaar in
Indonesië voor haar promotieonderzoek en zet zich actief in voor Chinese
ontwikkelingsprojecten. In 2001 promoveerde ze op de samenwerking
tussen de Nederlandse en de Indonesische overheid.
Ze heeft een sterke wil om de wereld te verbeteren. De conflicten tussen
Tibetanen en de Chinese regering zullen blijven spelen zolang China de
Tibetanen niet meer autonomie geeft. Dat China nog steeds als een
ontwikkelingsland wordt beschouwd is vreemd. De oorzaak daarvan is
volgens haar dat de snelgroeiende welvaart totaal niet eerlijk verdeeld is.
Haar Indonesische wortels roepen iets meer gevoelens op dan haar Chinese
roots, maar voorop staat dat ze zich een ‘ontzettende Hollander’ voelt. Het
negatieve van Indonesië vindt ze de collectivistische cultuur. Een positieve
kant is dat ze werken om te leven. Het werken staat in het teken van
immateriële , hogere zaken; daar kunnen veel Nederlanders nog van leren.
Eind april 2011 verschijnt ze in de publiciteit bij het uitbrengen van een
nieuw boek en is ze zwanger.

5.Ting Jiang (Puning 1983)
Wetenschappelijk onderzoekster aan de Universiteit van Tilburg. Tijdens
haar studie in China begon ze meer en meer naar het Westen te verlangen
door de waardering voor klassieke westerse componisten, schrijvers en
denkers. Volgens haar zijn studenten hier kritischer, creatiever en het
gezonde verstand is beter ontwikkeld. In China is meer competitie. Hier zijn
ook prestatiemogelijkheden, maar je hoeft niet per se. Het wegvallen van de
stress voelt als een opluchting.
Ze doet onderzoek naar waarom mensen tot corruptie overgaan en met
welke strategieën dat het meest effectief kan worden bestreden. Ze is
overtuigd dat je door wetenschappelijk onderzoek de wereld rechtvaardiger
kunt maken. Een conclusie is dat mensen zich er bewust van moeten worden
hoe schadelijk corruptie is voor de rest van de samenleving. In China is
corruptie wijdverspreid. Het is inheems en heeft te maken met het feit dat
de Chinese cultuur meer collectief en minder individueel is. Mensen
oordelen vaak heel anders over hun eigen gedrag dan over dat van anderen.
Feit is dat zich ook veel corruptie voordoet omdat mensen het gevoel
hebben geen andere keuze te hebben dan mee te draaien in het collectieve
systeem. Corruptiebestrijding vereist cultuurverandering. Ze blijft
optimistisch over de toekomst van China.

6.Yee Ling Tang (1972)
Fotografe. Op driejarige leeftijd naar Nederland geëmigreerd. Ze was
gechoqueerd door de grote mensen en de extraverte manier waarop
Nederlanders met elkaar omgingen. Twee jaar lang sprak ze niet.
Op haar zeventiende brak ze met haar familie en Chinese vriendengroep.
Haar ouders hadden een stereotype verwachting van haar. Ze ging naar de
kunstacademie in Nijmegen. Ze was vervent bezoeker van Asian Parties.
Van 1998 tot 2001 maakte ze reportages over Chinese disco’s in Nederland.
Er komen veel jonge Chinezen die zich steeds verder verwijderd voelen van
hun roots. In Cuba maakte ze een reportage van de oude Chinese
gemeenschap daar. Die ontvluchten China toen het communistisch werd.
Tien jaar laren trof Cuba echter hetzelfde lot. Hun kinderen zochten fortuin
in de Verenigde Staten. De ouderen bleven achter en zoeken elkaar op in
Chinese sociëteiten. Ook de Chinese ouderen in Nederland zijn door Tang in
beeld gebracht. De reportage over Nederlanders in China gaf vooral een
beeld van Nederlandse zakenlieden die binnen hun eigen Nederlandse
kennissengroep afspeelt. Tang ergert zich aan de Nederlandse
integratiepolitiek. De kans is groot dat ze Nederland gaat verlaten.
Ze vindt het helemaal niet zo’n tolerant land.

7.Pui Fan Yip (1965)
Transcultureel therapeut and sociaal werker binnen de Chinese
gemeenschap in hartje Amsterdam via de Blankenberg Stichting.
Een van de groepen waar ze mee te maken krijgt zijn Chinese alleenstaande
minderjarige asielzoekers. Bij de Chinese meisjes die gesmokkeld waren en
hulp zochten, was tijdens de smokkelreis vaak sprake geweest van misbruik.
Zelf emigreerde ze in 1973 op haar achtste uit Hongkong in het kader van
gezinshereniging. Haar vader was hun in 1967 voorgegaan. Ze kregen in
Den Haag een veel grotere woning maar ze miste het lekker eten en het
levensritme van Hongkong en op zondag was het hier enorm stil.
Ze leerde snel de taal. Vanaf haar tiende moest ze tolken voor de Chinese
gemeenschap, bijvoorbeeld bij doktersbezoeken. Een probleem is het
isolement dat zich voordoet onder Chinese ouderen. Uit schaamte vertikten
ze terug te gaan. Het levensdoel lag vaak heel hoog: rijk en aanzien hebben.
Dat hadden ze duidelijk niet bereikt. De gevolgen van migratie uit een
gebied waar een volstrekt andere taal wordt gesproken, laten zich vaak
gelden. De kinderen spreken vaak gebrekkig Chinees en de ouders gebrekkig
Nederlands. De ouders ervaren hun kinderen als direct en brutaal en vinden
dat getuigen van weinig respect.
Bij veel nieuwkomers is sprake van gemengde relaties. In de praktijk komt
ze vaak tegen dat de Chinese partner niet uit liefde maar uit zakelijke
motieven voor een Nederlandse levenspartner heeft gekozen. Gokken blijft
een ander groot probleem. Een op de Chinese doelgroep gerichte aanpak,
waarbij taal- en cultuurbarrières worden geslecht, is dringen gewenst.

8.Saying Chen (Wuhan 1968)
Emigreerde in 1993 naar Nederland. Enige jaren later richtte ze het tolk- en
vertaalbureau Tongda Communications op. Tot haar zevende moest haar
grootmoeder altijd voor haar zorgen. Haar moeder werkte in een
warenhuis, dat gold als een goede baan. Maar ze maakte nooit promotie
want de familie werd tot de ‘zwarte families’ gerekend. Haar opa was
namelijk actief geweest voor de nationalistische partij die na 1949 moest
uitwijken naar Taiwan. Door dat verleden heeft haar vader lange tijd in
strafkampen op het platteland moeten doorbrengen. Ook haar drie broers
konden niet naar de universiteit, in militaire dienst of in overheidsdienst.
Ze werkten noodgedwongen op een fabriek of het platteland. Het vinden van een
levenspartner was ook problematisch.
Ze is trots op dat het Mao is gelukt om van dat immense land een geheel te
maken. De keerzijde is dat hij de meest gruwelijke fouten heeft begaan en
zijn macht veelvuldig heeft misbruikt. Van enige communisme is onder Mao
geen sprake geweest. De worstelingen van nu vindt zijn vertaling in een
opleving van het christendom of boeddhisme.
Ze was blij dat ze naar de universiteit mocht. Dat garandeerde dat je een
goede baan kreeg. Haar keuze om Engels te studeren was in die tijd nog vrij
uitzonderlijk. Op haar universiteit kreeg ze les van vrij goede docenten uit
Engeland en Amerika. De universiteit van Wuhan gold toen als een van de
meest vrije van China. De studenten mochten gemengd wonen en elkaar
ook opzoeken. Je kon op de campus al vrij communiceren  met buitenlandse
studenten.
De protesten van 1989 waren vooral gericht op excessen van het systeem:
vriendjespolitiek, corruptie en ondeskundige besluitvorming en naar haar
idee niet om een algehele afwijzing van het politieke systeem. Na haar studie
kreeg ze een baan bij de overheid. Na drie maanden deed zich de gelukkige
mogelijkheid voor om in een joint venture te werken als tolk. Een
hightechbedrijf waarin ook Philips participeerde. Op dat kantoor ontmoette
ze haar huidige echtgenoot uit Nederland die regelmatig kwam overvliegen
om daar te werken. Na twee jaar emigreerde ze naar Nederland. In
Nederland ervoer ze veel vrijheid in haar leven. De eerste maanden waren
niet gemakkelijk. Opwindend, maar ze miste haar familie uit China heel erg.
Ze moest opnieuw een vrienden- en kennissenkring opbouwen en wennen
aan de taal en plaatselijke gewoonten en gebruiken.
Het inburgeringprogramma is een uitstekend middel om met Nederland en
Nederlanders in contact te komen. Ze doorliep een tweejarige hbo-opleiding
Nederlands Recht om voor de rechtbank als tolk te gaan werken. Ze heeft
nogal eens met scheidingszaken te maken, die vaak worden veroorzaakt
doordat partners te weinig weten van elkaars achtergronden en culturen.

9.Pay-Uun Hiu
Journalist, schrijfster en musicologe. Vroeger wilde ze niks van haar Chinese
roots weten. Toch ondernam ze op haar 47e een heuse roots-reis naar China.
In haar boek Oranje soep van Witte Wolk gaat ze op zoek. Het boek is goed
ontvangen.
Ze groeide op in een volledig Nederlandse omgeving en wilde als kind
vooral normaal gevonden worden. Haar vader heeft haar wel geprobeerd
om wat van de Chinese taal bij te brengen toen ze zeven was, maar dat was
geen succes. Ze kon niet normaal Nederlands eten. Haar moeder kookte
gelukkig Chinees en Indonesisch.
In 1989 kwam ze in aanraking met de componist Tan Dun. Ze werkte toen
als muziekrecensent. Haar vader vertelde nagenoeg nooit iets over zijn
Chinese verleden. Haar vader is op zijn zeventiende vanuit Indonesië naar
Nederland geëmigreerd om viool te studeren. Eind 2002 loopt haar relatie
met haar toenmalige Nederlands-Duitse echtgenoot op de klippen. Hij bleek
haar te hebben ingeruild voor een jonger exemplaar. Begin 2007 gaat ze
voor de vijfde maal naar China. Met een kok die ze in Xiamen leerde kennen
vindt ze een ideale reisgenoot en tolk om naar Jiaoling te gaan, waar haar
vader vandaan komt. De kok heeft een verbluffende intuïtie om te begrijpen
wat buitenlanders in China zoeken. Vlakbij Jiaoling ligt een Qiu-dorp, de
Mandarijnse vertaling van Hiu. Ze heeft telefonisch contact met haar vader
en oom en krijgt nieuwe aanwijzingen om naar Shihu te gaan. Dat is het
werkelijke geboortedorp van haar grootvader. Ze wordt rondgeleid door een
verre oom en staat uiteindelijk oog in oog foto’s van haar voorouders.
Haar grootvader is een onnatuurlijke dood gestorven omdat hij tijdens de
communistische landbouwhervormingen voor grootgrondbezitter werd
uitgemaakt. China is voor haar nu een land waar ze een band mee heeft.

10.Limin Yang
Zangeres en zakenvrouw. Deze sopraan studeerde in 1997 af op het
Koninklijke Conservatorium in Den Haag. Haar oma was zang- en
pianodocente aan het conservatorium van Shanghai en haar moeder
zangeres bij de opera van de provincie Zhejiang.
Nadat de Nederlandse zangers Elly Ameling in Shanghai masterclasses
verzorgde, raakte Yang geïnspireerd om in Nederland te studeren. Om haar
studie te betalen, moest ze veel schoonmaken en serveren.
Na de geboorte van haar kind in 1999 kreeg ze aandacht voor kinderliedjes.
Ze ontdekte dat de ontwikkeling van kinderliedjes in China achterliep.
Samen met Tony Eijk bracht ze In China een cd met uit het Nederlands
vertaalde liedjes van Kinderen voor Kinderen uit. De teksten hebben ze
grondig moeten aanpassen. Zingen over een domme vader of verliefd zijn
op een klasgenoot was in China ongepast en zou niet door het Ministerie
van Cultuur worden goedgekeurd.
Veel verschillen tussen Oost en West verdwijnen volgens Yang
langzamerhand. Ondanks de moeilijke tijd die ze hier heeft gehad, heeft
Yang beslist geen spijt. Ze heeft hier veel geleerd en haar Westerse
achtergrond maakt haar veel interessanter voor de Chinezen. Ze ziet voor
haar een functie als bruggenbouwer tussen Oost en West.

11.Yalan Huang
Sinds 2005 studente international business aan de universiteit van Tilburg
Daarvoor had ze in Beijing Engels en Japans gestudeerd. Haar vader heeft
carrière gemaakt in Japan en haar opa in Italië. Huang las zich goed in en
stelde veel vragen voor ze naar Nederland afreisde. Een cultuurschok heeft
ze daardoor niet ervaren. Ze wist dat Nederlanders directer zijn in hun
communicatie. Toch was het wel wennen. Het is hier zo rustig op straat.
In het eerste studiejaar heeft ze veel van Europa gezien en ontdekte dat er
binnen Europa zoveel verschillende culturen zijn. Door het vele reizen heeft
ze maar opgegeven om goed Nederlands te leren. Door de geweldige
vrijheid heeft ze zelden heimwee. Ze is in luxe opgevoed en had haar eigen
auto. Door financiële steun van haar ouders kan ze in het buitenland
studeren. Hoe onafhankelijk ze verder ook is, de studiekeuze werd door haar
ouders gemaakt: "Hun leven draait om mij en mijn leven draait om hen."
Ze vindt het onderwijs hier beter dan in China. Je moet vaak in groepen
werken. Ze leert China ook vanuit een Westers perspectief te bekijken. Dat
is leerzaam, maar vaak weet ze niet wat ze wel en niet moet geloven.

12.Yuhong Gong (1968)
Schrijfster Yuhong Gong groeide op in Kunming en studeerde culturele
antropologie in Xiamen. Veel boeken moest ze in het Engels lezen. Ze denkt
dat China uiteindelijk wel een soort democratie krijgt, maar niet naar een
westers model. Als schrijver en denker zoekt ze de grenzen op. Ze houdt niet
van boeken met een conclusie en zet mensen liever zelf aan het denken.

13.Patty Yuen (1966)
Het uit de weg ruimen van misverstanden door intensieve communicatie
ziet advocate Yuen als de kern van haar werk. Haar specialisme zijn zaken
waarbij Chinese en Nederlandse partijen betrokken zijn. Patty Yuen kwam
op haar zesde vanuit Hongkong naar Nederland in het kader van
gezinshereniging. Haar ouders dreven een restaurant. Om haar uiterlijk
werd ze op school gepest. Het opgroeien tussen twee culturen vergrootte
haar flexibiliteit en tolerantie voor mensen met andere denkwijzen.
Ze was in 1992 de eerste vrouwelijke Chinees-Nederlandse advocaat die
zowel Kantonees als het Mandarijn machtig is. In 2000 begon ze haar eigen
kantoor. Haar China-achtergrond bleek een groot voordeel te hebben.
Ze heeft een gezin met drie kinderen.
Westerlingen ergeren zich al gauw aan de lange onderhandelingen.
Chinezen willen achteraf de vrijheid om opnieuw te onderhandelen, terwijl
westerlingen een afgesloten overeenkomst als eindstation zien.
Het Chinese systeem loop tientallen jaren achter op het Nederlandse,
daarom zijn beide systemen eigenlijk niet goede met elkaar te vergelijken.
China is snel bezig met veranderen. Het rechtssysteem wordt grondig
aangepakt. Er zijn veel positieve verandering. Ze heeft eerder de angst dat
de veranderingen misschien te snel gaan, waardoor het systeem uit balans
raakt.

14.Mei Mei Yu (Beijing 1963)
Guasha-therapeut en -lerares is in 1991 naar Europa geëmigreerd. Guasha
is een eeuwenoude behandelingsmethode uit de Chinese volksgezondheid.
Yu past de techniek toe door met een jadesteen over de huis te schrapen. De
donkere, vaak paars gekleurde plekken duiden op ernstige blokkades in het
lichaam. De interesse heeft ze geërfd van haar opa. Aanvankelijk moest ze
sociologie studeren. Mede doordat de overheidsvoorzieningen op medisch
gebied meer en meer zijn vervallen, beleeft de traditionele geneeskunde
sinds de jaren negentig een enorme revival.
De stofwisseling en het eetpatroon van veel westerlingen zijn in de ogen van
Yu vaak verre van gezond. Het accent op het eten ligt in de avonduren. Dat
is niet gezond. Haar advies is om ’s ochtends goed te ontbijten en ‘s middag
een warme hoofdmaaltijd te gebruiken. Rauwkost kun je ook beter s’ avonds
vermijden. In de Chinese keuken wordt bijna alles gesmoord of gestoomd.
Goed kauwen en rustige eten zijn belangrijke adviezen voor een goede
spijsvertering.
Haar echtgenoot is de natuurgeneeskundige arts Han Stiekema. Veel
westerlingen zijn jachtig en vluchtig op zoek naar steeds grotere sensaties.
Yu vindt haar geluk juist in eenvoud en rust. Op zichzelf vindt ze het een
voordeel dat westerlingen directer in omgang zijn. Ze heeft hier geleerd om
sneller te uiten en dat lucht haar vaak wel op. Hier in het Westen geniet ze
optimaal van haar vrijheid, al mist ze wel eens de mensen om haar heen
waardoor je in China voortdurend wordt omringd.

15.Cherie Sam (1989)
Studente HBO-rechten en serveerster in het restaurant van haar ouders.
Zowel van studeren als serveren heeft ze een afkeer. Ze is behoorlijk
verwend en zeer materialistisch ingesteld. Ze probeert bij iedereen uit hoe
ver ze kan gaan in het verleggen van grenzen. Ze oefent in het manipuleren
van mensen en wil graag een discussie winnen. Haar studie doet ze om een
papiertje te halen met een zo minimaal mogelijke inspanning. Haar ouders
koesteren een sober bestaan en zijn tevreden met hun drie kinderen en
leidden een teruggetrokken en arbeidzaam leven.

16.Jing Wong
Wongs jeugd is doortrokken van kindermishandeling en misbruik. Jing woont
met haar tienjarige dochter. De eerste elf jaren van haar leven werd ze
vooral door haar oma opgevoed. Ze werd veel geslagen, puur omdat ze een
meisje was. Ze werd misbruikt door een oom. Vanaf haar zevende werd ze
intensief belast met het huishoudelijk werk. ‘s Avonds kon ze geen huiswerk
maken omdat haar ouders elektrisch licht en kaarsen te duur vonden.
Toen ze op haar vijftiende op een fabriek ging werken werd ze door een
kennis van haar moeder aangerand. Ze kreeg een klap in haar gezicht toen
ze dat aan haar moeder vertelde. Er werd van je verwacht dat je dergelijke
dingen voor je houdt. Op haar negentiende moest ze naar Europa.
De smokkelreis met vijftien landgenoten duurde enkele maanden.
Vanuit Wenzhou is ze via Xiamen, Guangzhou en Nanning naar Vietnam
gereisd. In Cambodja heeft ze maanden in een soort hotel gewoond. In de
eerste weken werd ze daar door een Vietnamees verkracht. Na een abortus
ging de reis met valse paspoorten per vliegtuig naar de Oekraïne. Via
Moskou kwam ze in Tsjechië. Van daaruit heeft Wong vier keer de grens
met Duistland illegaal overschreden. De eerste drie keer werden ze betrap.
Dat betekende iedere keer een maand in een Tsjechische gevangenis.
Vanuit Duitsland ging ze bij de grensovergang in de kofferbak van een auto
naar Nederland. In Rotterdam kwam ze in een zogenaamd safehouse. Daar kom
je pas uit als je familie in China alle kosten van de reis heeft betaald.
De bedoeling was dat ze naar Engeland door zou reizen om te worden
uitgehuwelijkt aan een Chinese man. De asielprocedure in Nederland
duurde uiteindelijk zeven jaar. In de asielopvang leerde ze een Chinese
jongen kennen waar ze verliefd op raakte. Ze wist al vanaf het begin dat
hij verslaafd was aan gokken. Ze kwam bij Nederlandse pleegouders terecht.
Haar pleegmoeder heeft haar overtuigd dat ze haar kind moest houden.
Vanaf de geboorde betekende haar dochter alles voor haar. Ze heeft nog
steeds moeite met haar verleden. Ze heeft een Nederlandse man leren
kennen waarmee ze ging samenwonen, maar hij wilde geen aandacht
besteden aan haar problemen. Een vaste steun waren haar pleegouders. In
het begin was het een moeilijke tijd bij hen en was ze erg bang en moest
ze veel huilen. Ze bezocht een Aziatische psychologe maar stopte na zeven
gesprekken omdat ze de hulp grotendeels zelf moest betalen. De kerk is
voor haar een veilige plek waar ze zichzelf helemaal thuis voelt.

17.Hong Ying (Chongqing 1962)
Schrijfster wonend in Beijing verwierf bekendheid met twee
autobiografische romans waarin zij op een schokkende wijze verslag deed
van haar jeugd in Chongqing. Haar laatste boek is op de Chinese markt
uitgebracht, zij het dat politiek gevoelige passages zijn geschrapt. Vier
van haar vele boeken zijn in het Nederlands vertaald.
Haar levensverhaal is een verhaal vol honger en een groot tekort aan
ruimte, liefde en aandacht. Ze is een bastaardkind. In de tijd dat ze in
Londen woonde (1991-2000) heeft ze een paar maanden in therapie gezeten
om de zware ervaringen uit haar jeugd te verwerken. Schrijven is een
belangrijke manier om haar gevoelens te uiten. Het leukste vindt ze de
enorme erkenning die ze in China kreeg. Aanvankelijk was haar familie erg
boos, maar ze merkten ook dat de roem voor henzelf zijn voordelen had.
Met de beschrijving van haar vrije seksualiteit wil ze uitdrukken dat het
gewoon onderdeel van het leven is en vaak veel troost biedt. Een goede
schrijfster zal zich volgens Hong Ying altijd richten op het doorbreken van
taboes.
China gaat naar haar gevoel nu de Europese jaren zestig in. De positie van
de vrouw is ook enorm verbeterd. Ze meent dat westerlingen vaak geen
goed beeld van China en de Chinese literatuur kunnen vormen omdat er
simpelweg maar weinig Chinese boeken vertaald zijn. Daarbij komt dat
populaire literatuur in China en in het Westen vaak erg van elkaar afwijkt.
Ze zou er veel genoegen in scheppen wanneer haar boeken vooroordelen en
misverstanden over China bij westerlingen zouden wegnemen. Ondanks de
afkeer van de Chinese politiek is ze nog steeds trots op China en heeft
een rotsvast vertrouwen in de toekomst van haar land. Er zijn nog grotere
veranderingen nodig. Daar zijn nog wel twintig jaar voor nodig, denkt ze.

Johan (11 mei 2011)